Schotland: Slapen op een bekende parkeerplaats

Zaltbommel (Parkeerplaats Omhoeken)

Vermoeid hijs ik me ik tijdens het signaal van mijn wekker om zes uur uit bed. Het wordt vandaag een lange dag! We gaan kijken hoe ver we kunnen komen en proberen zeker op het vaste land van Europa te komen. Lyka s’ morgens geforceerd wakker maken is een gevaarlijke opdracht. Maar vandaag ziet ze gelukkig de noodzaak van het vroege opstaan ook in. Een half uurtje later zitten we aan de koffie en boterhammen als ontbijt.
Op de parkeerplaats verschijnen de eerste werknemers van het “Housesteads Roman Fort” en deze activiteiten stimuleren ons om ook maar snel op pad te gaan. Officieel mag je hier niet overnachten maar officieus stellen ze het wel op prijs omdat enkele campers op de parkeerplaats de drempel voor een inbraak op deze afgelegen plaats flink verhoogd.
Er valt niet veel op te ruimen in de camper. Gisterenavond heb ik na het eten nog een biertje in het donker gedronken om de vermoeidheid van het rijden de mogelijkheid te geven om mijn lichaam te verlaten. De vaat laten we staan tot vanavond, we moeten snel op weg.
Lyka zit al in de cabine te wachten wanneer ik de visuele inspectie van de buitenkant van de camper uitvoer. Sinds dat geval met die spanband van de brandstoftank kijk ik altijd, vooral ’s morgens, even rond en onder de camper of ik niets vreemds opmerk. Deze ochtend wordt ook de motorolie en de koelvloeistof nog een keer gecontroleerd. We rijden namelijk vandaag de hele dag en de snelheden liggen een stuk hoger dan “de Oude Dame” de afgelopen weken gewend is. We hebben in al die weken Schotland slechts een millimeter of drie motorolie op de peilstok verloren! Dat is toch wel verbazend goed te noemen voor een dieselmotor van 26 jaar oud?
Vandaag is de eerste halte Hexham, eerst naar de Tesco, waar ik mijn contante Britse ponden ga omzetten in cider en andere delicatessen die we in Nederland niet kunnen kopen of erg prijzig zijn. Dat is zo gelukt! De camper puilt uit met etenswaren en blikjes cider. De teleurstelling over het beëindigen van deze mooie reis in Schotland is al verwerkt. Je moet nu eenmaal realistisch blijven, een reis zonder koelkast kan, maar het is wel erg behelpen. Bij de lokale Shell worden we nog een keer door de Britse regering geplukt, € 1,51 voor een liter diesel, en dat gaat het vizier op nul en we rijden richting Dover.
Het steeds veranderende Engelse landschap brengt me in een trance. 80 Km/u heuveltje op en 105 Km/u heuveltje af. Onderweg stoppen we ongeveer om het anderhalf uur voor een kop koffie en wat rust. Het links rijden is lang niet zo vermoeiend meer dan in het begin van deze reis. Natuurlijk helpt het dat ik veel in Thailand aan de linker kant van de weg heb gereden. We stappen weer in en met een vriendschappelijke stilte tussen ons in rijden we richting het zuiden.
Totdat ik ergens in Engeland weer een grote handelaar van caravans en campers langs de weg zie. Een snelle blik in de achteruitkijkspiegels, de rem er op, de richtingaanwijzer uit en enkele minuten later staat “de Oude Dame” tussen haar lotgenoten. Hier gaat het er anders aan toe dan bij de gladde verkoper in Schotland!
Nadat ik ons probleem heb uitgelegd krabt de man op zijn kalende hoofd en laat enkele eenzame gele tanden zien. Er volgt een heel gesprek èn een heel verhaal. We komen samen tot dezelfde conclusie: Ik kan proberen deze man de koelkast te laten repareren maar ik moet de onderdelen altijd betalen, ook wanneer de koelkast niet werkt na de reparatie. Het is een groot risico! Onze koelkast is namelijk van het vasteland en in het Verenigd Koninkrijk worden er andere modellen gebruikt. In overleg, en met een eerlijk advies van de Engelse monteur, besluit ik om toch maar door te rijden en de koelkast in Nederland te laten repareren.
Na een lange rit waar niets gebeurt, behalve een file en omleiding waar we veel tijd verliezen, staan we om iets voor zes in de rij om aan boort te gaan van een veerboot naar het vaste land. Er is plaats op de eerste de beste boot die vertrekt en met een zuur gezicht betaal ik de overtocht. Niet boeken kost veel geld! Maar ja, het zij nu eenmaal zo en daar zullen we mee moeten leven.

Twintig minuten later gaan de trossen los en zijn we op weg naar Calais of Duinkerken? Ik weet het ècht niet! Het is opvallend rustig aan boord. Wel veel vrachtwagens maar weinig vakantiegangers. Op een stoel aan het raam sip ik van mijn meegebrachte blikje cola light. € 8,00 voor twee kartonnen bekertjes koffie vinden we echt te gortig! Wij zijn niet de enige, in dertig minuten verschijnt er geen enkele klant aan het buffet en staan de twee Noord-Afrikaanse obers werkeloos met elkaar te kletsen.
Half zeven, een uur varen is half acht, dan nog vier uur rijden, we zijn voor half twaalf weer in Zaltbommel! Helaas maak ik een kleine rekenfout! Zodra mijn telefoon contact maakt met het Franse netwerk verspringt de tijd op het kleine beeldscherm. Één uur vooruit welteverstaan! Samen met de dertig minuten extra vaartijd brengt dat de geplande aankomsttijd op één uur in de nacht. We bespreken onze mogelijkheden en we besluiten, tegen al mijn persoonlijke afspraken over rijden met de camper in, om vanavond toch maar naar Zaltbommel te rijden.
Onderweg probeer ik ook nog tevergeefs contact met een vriend net buiten Brugge te maken. Dat zou een verrassend einde aan deze dag zijn geweest. Voor hem en voor ons. Maar een antwoord blijft helaas uit. De duisternis kruipt langzaam over de Vlaamse snelwegen. Zodra het tijd is voor een pauze verlaten we zonder een moment van twijfel de snelweg en rijden een parkeerplaats op. Deze parkeerplaats staat van het begin tot het einde vol met voor de nacht geparkeerde vrachtwagens. Vele donkere Oost-Europese ogen staren ons aan en na. Het nodigt niet uit om wat te drinken en te eten dus rijden we maar door. Bij een benzinestation in België moeten we de tank nog een keer volgooien dus ontkomen we niet aan het onveilige gevoel van de geparkeerde vrachtwagens. Lyka houdt de deuren stijf dicht en zelf tank ik, met ogen in mijn achterhoofd, onze tank vol.
Naast ons verschijnt een camper zonder zijraam. En ja hoor, ingeslagen tijdens een korte boodschap in de supermarkt. Mijn lijstje met werkzaamheden aan de camper wordt weer een regel langer. Ik ga een kleine kluis inbouwen zodat onze elektronica en paspoorten altijd zijn beveiligd. Het inslaan van zo’n raam kun je moeilijk voorkomen maar het wegnemen van belangrijke apparatuur wel!
De duisternis is zeer vermoeiend voor me! Ik eet mierzoete koekjes voor energie en drink veel koude zwarte thee. Mijn ogen staren en zoeken in de duisternis. Ik heb, sinds het begin van mijn nachtblindheid, een grote hekel aan het rijden in het donker. Maar dit is een uitzondering, we willen zo snel mogelijk naar huis!
Het is al tien voor één wanneer we Zaltbommel binnenrijden. Het oude vestingstadje slaapt en ik bijna ook. Nergens brand er binnen nog licht dus kunnen we ons huis niet in. We nemen namelijk nooit de huissleutels mee wanneer we op reis gaan. Die heb je niet nodig en je kan ze alleen maar kwijtraken!
Op de parkeerplaats aan de Omhoeken is er voldoende plaats. Ik parkeer de camper en enkele minuten later ligt Lyka al in de alkoof te ronken. Missie volbracht, we zijn veilig weer thuis en kunnen terugkijken op een mooie en geslaagde eerste reis met de camper. Een reis die smaakt naar meer. En dat meer zal er zeker komen. Psssssttt, een koel blikje Stella Artois bier gaat open en ik kijk vanuit een donker woongedeelte over de mijn zo bekende parkeerplaats. De motor tikt nog na van de lange rit. Wie had er ooit gedacht dat we hier naast ons huis in Zaltbommel de nacht zouden doorbrengen?

Schotland: Het onverwachte einde van onze reis

Parkeerplaats Housesteads Roman Fort

Ik heb prima geslapen en ik word zonder externe hulpmiddelen al om kwart voor zes wakker. Dat gedoe met die krediet kaart zit me duidelijk dwars. Dat ik nu nog enkele uren moet wachten om de kaart te kunnen proberen zit me ook dwars. De huishoudaccu is uitgeput en buiten regent het. Een welkom in Schotland.
De radio en mijn MacBook gaan ondanks de lege huishoudaccu toch aan, het zonnepaneel druppelt slechts 0,3 Ampère naar binnen, en een kop koffie binnen handbereik. Het probleem met de VISA kaart raast door mijn hoofd hoewel ik haast zeker weet dat het probleem vandaag moet zijn opgelost! Via de Western Union website maak ik onze maandelijkse financiële bijstand voor mijn schoonmoeder en JayJay naar de Filippijnen over. Het wachten is spannend! En ja hoor, betaling is geaccepteerd en onze VISA kaart werkt weer.
Terwijl Lyka ligt te slapen gaan mijn ogen over de kaart van Noord-Schotland. Vandaag gaan we beginnen aan Route 06 uit het WOMO boekje. We komen elke dag een stukje  dichter bij het schema. Het ontwijken van dure bezienswaardigheden en het “slechte weer” dat de wandelingen in het water laat vallen helpen daarbij. De enige twee doelen voor vandaag zijn om op het eiland Skye te komen en een rustig plaatsje voor de nacht te vinden.
De tijd achter het toetsenbord gaat snel en voordat ik het me realiseer is het alweer acht uur. Eindelijk kan ik gaan betalen voor de overnachting op de camping. Maar eerst maak ik Lyka wakker want we hebben nog een hoop te doen voordat we richting Mallaig kunnen vertrekken. In de receptie wordt ik opnieuw vriendelijk ontvangen en na een kort gesprek wordt mijn VISA kaart op de proef gesteld. Nog even de PIN-code en enkele seconden later spuugt het apparaat een briefje uit dat de betaling is geaccepteerd. Een last valt van mijn schouders! Ik heb me weer druk gemaakt om niets! Bloeddruk verhogende gedachten die achteraf onnodig bleken, daar moet ik ècht wat aan gaan doen.
Bij terugkomst in de camper wordt ik omringt door de geur van verse koffie. Lyka kijkt nog even op het internet en ik breng het ontbijt op tafel. Niets ingewikkeld, vandaag hebben we niet de luxe om de tijd te nemen. We hebben nog veel te doen voordat we richting het eiland Skye kunnen. Terwijl ik een boodschappen lijst maak, veel kruidenierswaren zijn veel duurder op de eilanden, ruimt Lyka de camper op en zet alles weer op zijn vaste plaats.
Wanneer het eindelijk zover is beginnen we aan “operatie voorbereiding”! We rijden ruim honderd meter en dan is er al de eerste halte. Toilettank leeg- en schoonmaken, watertank en jerrycan bijvullen met drinkwater. We rollen met 5 Km/u de camping af en worden uitgezwaaid door het voltallige personeel die in de receptie aan de thee en koffie zitten. Als tweede wordt er getankt. Diesel en LPG, na vijf weken heb ik een goed beeld over het brandstofverbruik van onze oude dame. Het is best veel maar dan rijdt ik maar wat langzamer, zo vlakt het verbruik ook wat af. LPG is nu een liter per dag voor de koelkast en het koken. De kachel brand niet veel, het zetten van de koffie op het gas geeft al voldoende warmte af om de leefruimte aangenaam te verwarmen.
De volgende halte is de Lidl. En ja, ook hier is het oké, maar het is het allemaal net niet. Het bederft iets eerder, de porties zijn net wat kleiner maar over het algemeen kunnen we er goedkoop inkopen. Vooral de zoete broodjes zijn er heerlijk! We eten haast altijd de appel of pecan noten versie, de chocolade croissants zijn iets minder populair.
Nadat we alles achter in de camper hebben gekieperd gaan we nog snel naar de Morrisons Supermarkt om bier en cider in te slaan, dat is namelijk heel veel duurder buiten de grote supermarkten! Ook zijn er nog wat andere kleine boodschappen die ze bij de Lidl niet hebben. Niet veel later zijn we klaar om op pad te gaan. Het is al half twaalf en rond deze tijd had ik eigenlijk al in Mallaig willen zijn.
Nog even de koelkast aanzetten op gas en dan gaan we op pad, we drinken wel koffie bij het “Glenfinnan Monument”. En dan wil de koelkast niet wat ik wil. De brander gaat aan maar wil niet blijven branden. Is het de wind? Is het de koele buitentemperatuur? Ik weet het niet, maar de koelkast brander gaat steeds uit. Lyka zit ongeduldig in de cabine te wachten en ik wordt met de seconde zenuwachtiger. Een laatste poging terwijl ik mezelf wijs maak dat het een week geleden ook zo was. Gewoon een uurtje wachten en opnieuw proberen, dan blijft hij gewoon weer branden.
Met een steen op mijn maag en een zeurende gedachte in mijn hoofd rijden we naar het “Glenfinnan Monument”. We rijden harder dan normaal want ik wil dit probleem hebben opgelost! Eenmaal op de parkeerplaats naast het meer begin ik meteen met het reanimeren van onze koelkast. Tevergeefs! De patiënt is dood en blijft dood. De kunststof roosters er af om te kijken of ik wat vreemds kan zien. Nee, alles ziet er normaal uit. Na enkele klikken van de starter brand de vlam mooi blauw met een wat gelig puntje. Alleen de vlam dooft zodra we de knop weer loslaten.
Langzaam dringt het tot me door dat waarschijnlijk de thermokoppel kapot is. Ik weiger dat te accepteren en laat het “Glenfinnan Monument” voor wat het is. Ik heb nu ook geen zin om foto’s te maken. Lyka voelt aan dat er wat mis. Mijn houding en mijn humeur zijn veranderd. Na een halve kop koffie, de andere helft verdwijnt in de bosjes naast de camper op de parkeerplaats, vertrekken we weer richting Mallaig.
Ik kan onderweg aan niets anders denken dan aan de defecte koelkast! In Mallaig kopen we meteen kaartjes over de overtocht naar het eiland Skye en op een parkeerplaats buiten het dorp, we moeten ruim anderhalf uur wachten, gaan de roosters weer open en begin ik opnieuw aan de koelkast. Mijn technische kennis is te beperkt dus blijft het bij wat kloppen en tikken teken leidingen en kranen. Ik hou de knop wel vijf minuten ingedrukt! Tevergeefs! Zodra ik de knop weer loslaat dooft de vlam.
In stilte eten we onze late lunch van salami's en verschillende kaassoorten. Het dringt langzaam tot ons door dat dit wel eens het einde van onze reis kan zijn. Geen van ons beiden wil het accepteren maar op een moment moet ik het toch ter sprake brengen. Verrassend snel worden we het eens. Het reizen in een camper zonder koelkast is voor ons persoonlijk onmogelijk. Zeker in de verlaten hooglanden van Schotland!

‘We hebben al enkele hele mooie weken achter de rug en hebben mogen proeven van de avontuurlijke manier van reizen met een oude camper! Deze reis zit er voor ons hoogstwaarschijnlijk op en dat is jammer. We gaan naar huis, èn zodra de koelkast weer is gerepareerd gaan we weer op pad!’

De Garmin wordt geprogrammeerd op Dover en de computer zoekt de snelste/kortste weg naar de havenstad waar we de veerboot naar het Europese vasteland willen nemen. Nu realiseer ik me pas hoe groot het Verenigd Koninkrijk is en hoe ver we van Dover verdaan zijn. 1000 Km tot aan dover en dan nog 350 Km van Calais naar Zaltbommel, dat gaan we dus niet in een dag halen!
In stilte rijden we door het wonderschone Schotse landschap dat nu anders is dan wanneer we hier enkele weken geleden passeerden. Het lijkt zakelijker, we zijn op doorreis, of beter gezegd, de terugreis. Met de herinneringen van onze ervaringen rijden we langs veel plaatsen die we de afgelopen weken hebben bezocht.
In de buurt van Hamilton, net te zuiden van Glasgow, gloort er plotseling hoop. In de verte doemt een grote caravan dealer op met tientallen caravan’s op de enorme parkeerplaats naast het pand. Ik twijfel geen moment en vereer de caravan handelaar met een bezoek. Lyka is verbaasd maar begrijpt ook meteen dat het een laatste ultieme poging van mij is om de koelkast gerepareerd te krijgen.
Wat ik binnen zie maakt me niet blij. Een iets te gladde verkoper stapt op me toe met een uitgestoken hand en een iets te brede glimlach met dollartekens in zijn ogen. Hij heeft het buitenlandse kenteken allang opgemerkt en met een heel verhaal over de moeilijkheid van het repareren van een koelkast en de drukte die ze nu in het vakantie seizoen ervaren voel ik de offerte voor de kosten van de reparatie al snel oplopen. Uiteindelijk komt hij op een prijs van rond de £ 300,- uit. Met een glimlach van de overwinning op zijn gezicht staat hij op mijn antwoord te wachten. Ik laat hem zo lang als mogelijk genieten van zijn gevoel van de overwinning dus wacht ik expres zo lang mogelijk met het geven van mijn antwoord.
‘Ik wil geen nieuwe camper! Ik wil gewoon mijn koelkast gerepareerd hebben!’
De gladde glimlach verdwijnt en maakt plaats voor een zuur gezicht. Wij maken ons uit de voeten en zien deze onderbreking als een korte pauze. De beslissing om terug naar Nederland te gaan lijkt voor ons nu nog meer de enige juiste beslissing. We rijden en rijden, met de radio op de achtergrond en de mooie herinneringen in ons hoofd. Ik ben nu de vrachtwagenchauffeur die ik plechtig had afgezworen ooit te worden.
Op de GPS merk ik op dat we vlak langs “Housesteads Roman Fort” komen. De overnachtingsplaats waar we enkele weken geleden ons Schotse avontuur waren begonnen. Een mooie rustige overnachtingsplaats, we hoeven dus zo laat op de avond niet te zoeken. Zonder overleg kies ik deze optie en verlaat de snelweg. Het is een vreemd gevoel om terug te keren waar je bent begonnen! Mede omdat we nu ook in een heel andere stemming verkeren.

Het is stil en blijft ook tijdens het koken stil in de camper. Snelle spaghetti met rundergehakt. De koelkast heeft onderweg op 12V gedraaid maar dat lijkt minder goed te werken dan op gas. Er ligt van alles te bederven in de kleine koelkast en koelbox. Na het eten kruipen we meteen onder de dekens. Ik ben kapot van de hele dag rijden en heb morgen nog een lange dag voor de boeg. Welterusten.

Schotland: Op zoek naar geld

Fort William (Lochy Caravan Park)

Het was een prima nacht. Onbegrijpelijk hoe rustig het hier ’s avonds kan zijn! Buiten raast de rivier Carnoch, niet meer dan een stroompje, haar als thee gekleurde water naar Loch Sunart. De midges zijn ook vroeg opgestaan dus naar buiten gaan blijft tot een minimum beperkt.
Ik zit in de radiostilte naar het lege scherm van mijn MacBook te staren. Er komt niet veel uit mijn handen en hoofd. Het rijden door mooie landschappen is als het luisteren naar de radio: “Je hoort en herkent veel liedjes, je zingt of neuriet mee met de door jouw herkende woorden, maar aan het einde van de middag kun je geen nummer meer opnoemen dat je op de radio hebt gehoord.”
De vergezichten en bergen zijn nog steeds mooi en nu we over de andere oever van Loch Linnhe voor de tweede keer naar Fort William rijden zijn ze ook weer eens verandert. Veranderen doen de vergezichten wel maar na bijna vijf weken worden ze gewoner, de ooh’s en aah’s zwakken wel af.
We rijden, zoeken (tevergeefs) naar een radiostation. Drinken koffie of thee. Eten onze lunch en stoppen opnieuw. We laten de mijlen onder ons doorglijden op weg naar onze volgende bestemming, Fort William.
We zijn vroeg en moeten nog lunchen. Een snelle blik op de Garmin verteld ons over watervallen, een kilometer of twintig omhoog boven Fort William, twintig kilometer heen en twintig kilometer terug plus een lunch is goed voor bijna twee uur. Dus dat gaan we dan maar doen. Dat is meteen de luxe van een camper. Je eigen vervoer, restaurant en hotel, je hebt het allemaal binnen handbereik.

Het onafgebroken neerdalende regenwater heeft de “Chia Aig watervallen” laten aanzwellen tot een echt spektakel. Om 13:39 maak ik de eerste foto van de dag. Dat verteld genoeg over hoe we tegen de schoonheid van de natuur na vijf weken in Schotland aankijken! Een blik kippensoep van de Albert Heijn met het laatste oud brood als lunch. De kippensoep smaakt beter dan de groentesoep, dat laatste blik hebben we onaangebroken in de vuilnisbak gekieperd.
Zodra ik weer 3G op mijn iPhone heb kijk ik of het geld al op mijn rekening staat. Steeds tevergeefs! Ik wordt er een beetje moe van. We leven in een 24/7 economie, kunnen online en in winkels zelfs contactloos betalen, maar wanneer het over een overschrijving tussen twee verschillende banken gaat zet iemand op vrijdagmiddag de computer uit en op maandagochtend gaat hij pas weer aan! We moeten nog wat kleine inkopen doen. Ik hoop nog steeds dat het geld nu op mijn rekening staat!
Net voordat we de Lidl betreden kijk ik voor een laatste keer. En ja hoor, na drie dagen staat mijn geld eindelijk op mijn VISA rekening. Met een opgelucht gevoel doen we wat kleine inkopen voor vandaag. Morgen gaan we nog een keer inkopen, dan groot want morgen gaan we voor een paar weken de verre eilanden en hooglanden bezoeken.
£ 17,94, hup de kaart er in, en wachten. De Poolse cassière verteld me dat de betaling is afgewezen. Daar sta ik dan! Gelukkig heb ik wat contant geld op zak om de kleinere betalingen te doen. Mokkend druip ik af. Wat nu? Ik zal de camping toch ook moeten betalen? Wanneer ik daar ook contant moet afrekenen heb ik nog maar £ 30,- op zak èn dat is niet veel voor de boodschappen, veerboot en diesel voor morgen. We zouden zo maar een dag moeten wachten tot de bank haar zaakjes voor elkaar heeft.

Gelukkig wordt ik door het personeel van de camping herkend en vriendelijk verwelkomt, dat helpt altijd. Nadat ik ze van mijn probleem op de hoogte heb gebracht wordt er een poging ondernomen om de £ 18,30 van mijn VISA kaart af te schrijven. Tevergeefs! De glimlach verdwijnt niet en we mogen een plekje op het veld gaan zoeken.
‘Betaal morgen maar!’, is de boodschap die we meekrijgen.
We zijn in ieder geval voor vandaag gered!
Zodra we op de staanplaats voor de nacht staan moeten we aan de gang met de alledaagse, nou ja, wekelijkse dingen die je thuis ook moet doen. De koelbox begint te ruiken en die is deze middag aan de beurt voor een grote schoonmaak. Drie blokken kaas, twee keer extra belegen en een keer extra belegen komijn, vier bolletjes smeerleverworst, een pak lamsvlees, een pakje Leerdammer, een pakje salami’s en vier koelelementen gaan op de tafel. Warm water met voldoende schoonmaakmiddel en vijf minuten later kan de koelbox, met vier bevroren nieuwe koelelementen, weer dicht. Ik moet eerlijk toegeven dat we tot nu toe veel plezier van die koelbox hebben gehad.
Het hele gedoe met die kredietkaart zit me niet lekker en ik loop voor het eten nog een keer naar de receptie van de camping om te zien of de kaart nu wel wil werken. Het geld is binnen maar op de een of andere manier weet mijn kaart dat nog niet. Met dezelfde vriendelijke glimlach wordt ik geholpen en nadat het weer niet lukte stellen ze me gerust dat het morgenvroeg ook wel goed is. Ik ben blij dat er nog mensen bestaan die vertrouwen in de mensheid hebben.

Het lamsvlees verdwijnt in een pan om te sudderen in een blik gepelde tomaten. Wat extra kruidenmelange en het moeilijkste is alweer gedaan. De pan, op een ouderwets stoofplaatje, vult de camper met de vertrouwde geur van thuis. Na twee uurtjes ligt het lamsvlees op de borden, met gebakken aardappelen en sla een heerlijke maaltijd.
Na de vampierfilm van gisteren staat er een moderne vampierfilm uit 1987 op het programma. “The Lost Boys” zit ergens tussen komedie en horror in, ook de harde rockmuziek is typisch iets van de films uit de eind jaren tachtig.
We kunnen alleen maar hopen dat mijn kaart morgen werkt, anders hebben we weer een hobbel die we moeten zien glad te strijken.

Schotland: Tot ziens eiland Mull

Net buiten Strontian (wild)

Ook vandaag zie ik om zes uur weer grote stukken blauwe lucht. Helaas heeft de ervaring me geleerd dat het kan regenen wanneer we straks van deze mooie overnachtingsplaats wegrijden. We hebben gisterenavond laat nog gezelschap gekregen van een Engelse buscamper. Veel hebben we niet van de bewoners gezien. Alleen de rug van de bestuurder toen hij voorin de krant of een wegenkaart zat te lezen.
Nu is onze camper al niet een van de grootste maar een buscamper zou ik zeker niet zien zitten. De voordelen van het gemakkelijk parkeren en goedkope overtochten weegt niet op tegen de extra ruimte en het altijd klaar hebben van een gedekt bed.

Onze Omnia oven bevalt nu zo goed dat ik ’s morgens soms ook de tijd neem om heerlijke broodjes af te bakken. Lyka geniet met de dag meer en de kleine ongemakken van het leven in een camper neemt ze voor lief. Het niet (meer) aan boord hebben van warm water was voor haar een belangrijk argument. Nu kan ze er gewoon mee leven. In mijn hoofd bouwt zich een lijst op met kleine aanpassingen die ik moet uitvoeren en plannen voor de volgende reis. Noem het maar fijn afstellen van onze camper ervaring.

Na het ontbijt krijgt alles weer zijn/haar vaste plaats, zodat het niet door de leefruimte kan vliegen, en gaan we op weg naar de volgende nederzetting met een ATM. In Tobermory hebben we snel een ATM gevonden maar die blijkt niet te werken, of de Nederlandse bankpas te accepteren. Nog even een snelle blik op mijn iPhone of de rest van mijn geld al op de juiste rekening staat. De batterij is leeg voordat ik heb kunnen vaststellen hoe de situatie nu is! Jammer, dan maar naar de volgende ATM.
De opluchting is groot wanneer de ATM £ 100,- in kleine biljetten uitspuugt. Eindelijk wat contant geld op zak om de kleine betalingen te kunnen doen. Diesel hebben we voorlopig nog niet nodig maar enkele kruidenierswaren worden meteen bij de plaatselijke CO-OP gekocht. Met een goed gevoel gaan we op weg naar de volgende veerboot die ons weer nar het vaste land zal brengen.
Het ene traject is een nieuwe tweebaansweg waarna er plotseling, na een aankondiging van een verkeersbord, weer een eenbaansweg opduikt waar je steeds om de paar honderd meter moet stoppen om tegenliggers te laten passeren. Ik heb het al eerder gemeld dat we nu anders naar onze omgeving kijken. Het nieuwtje is er af maar we waarderen de uitzichten nog wel. De interesses zijn verlegd naar de details. Kastelen in Schotland zijn als tempels in Thailand, op een gegeven moment heb je er genoeg gezien en moet je even een pauze nemen.

Tijdens een van die koffiepauzes trekken twee oude verlaten houten vissersboten mijn aandacht. Lyka kan er niets in zien en is al lang blij dat ze weer een 3G internet verbinding heeft. Ik hou van die beelden van verval. We leven in een maatschappij waar alles moet blijven zoals het is. Mensen worden bang gemaakt voor veranderingen. Maar zeg nu eens  eerlijk? Wanneer je niets mag verandering staat de vooruitgang toch ook stil. Tot in het oneindige conserveren van de dingen om ons heen leid tot een chaos. Daarom hou ik van India, een land met een geloof dat verval, vernietiging en afbraak onlosmakelijk verbonden zijn met het leven. We worden geboren uit het niets en we vervallen tot de kosmische bouwstenen waaruit we opgebouwd waren.

De veerboot is er een van een kleiner formaat dan we tot nu zijn tegen gekomen. Gewoon achter in de rij aansluiten en wachten op je beurt. We hopen op deze manier ook de veerdiensten in de komende weken te gebruiken. Ik ben niet zo gecharmeerd van dat reserveren, ik heb steeds een gevoel dat het onze vrijheid ernstig beperkt.

De wegen op het verlaten vaste land zijn nu haast zo slecht als de weinig bereden wegen op het eiland Mull. Met een slakkengangetje rijden we in alle eenzaamheid weer richting Fort William. De tijd kruipt, net als onze camper over het verlaten Schotse landschap. Onder het rijden mijmer ik over het leven in deze eenzaamheid. Ver weg van alles wat problemen kan veroorzaken. Een probleemloze samenleving en maatschappij, zou dat niet heerlijk zijn?
De tijd is onverbiddelijk en laat ons weten dat we met deze snelheden zeker niet vanavond  in Fort William zullen geraken. Maakt het voor ons wat uit? Nee, gelukkig niet, we hebben alle tijd. Na een korte sanitaire stop in het dorpje Strontian, waar het element Strontium is ontdekt, rijden we weer verder op zoek naar een plaatsje voor de nacht. Een kort gesprek met een lokale politievrouw en ik weet dat we geen problemen zullen krijgen wanneer we net buiten het dorp gaan staan.
‘Wanneer je geen gevaar oplevert voor het verkeer en gèèn rotzooi achterlaat dan is het voor ons OK!’
Ja, het milieu is hier op het Schotse platteland heel belangrijk.

Een ruime parkeerplaats langs de weg net buiten Strontian is de ideale plaats voor ons om de nacht door te brengen. Wat maakt een goeie plaats? Niet modderig, licht oplopend, alkoof (de bovenverdieping waar we slapen) van het geluid afgericht en niet onder bomen! Voor een optimaal gebruik van het zonnepaneel en een goede nachtrust mocht het ’s nachts regenen.

Het avondeten is voor het eerst tijdens deze reis geen succes! De Britse aardappelpuree lijkt meer op sneldrogend gips dan op voedsel, de smaak is niet veel beter, dus we moeten ons behelpen met bloemkool en een kipfilet. Onze borden zijn dus niet leeg voordat we aan de avondfilm beginnen.
De film is een klassieker uit 1931, “Dracula” met “Bela Lugosi”, de moeder van alle vampier films. Bela Lugosi gaf de duistere prins van de nacht een gezicht en dat gezicht heeft altijd als voorbeeld gediend.
Morgen weer lekker douchen!

Schotland: Een bezoek aan Iona eiland

Loch An Torr (parkeerplaats)

Om zes uur sta ik al onder aan de trap omdat ik gisteren zo gek was om te bedenken dat we ons vandaag gaan haasten! Het haast gevoel sloop op een onbewaakt moment weer in mijn lichaam. Het eerste wat ik deze ochtend doe, na het pissen, is het haast gevoel de camper uit schoppen en ik heb hem goed duidelijk gemaakt dat hij in deze camper niet meer welkom is!
Buiten raast de wind om de schuddende camper. Het is fris in de leefruimte, zestien komma drie graden volgens de thermometer, dus ik schiet snel mijn fleeces aan. Een oude fleece broek die in Nepal met me de Annapurna op is geweest en een fleece shirt met turtle neck uit Korea. Een van de beste aankopen ooit, tenminste, terwijl ik op reis was.
De koffie pruttelt, de temperatuur binnen kruipt langzaam omhoog en ik kijk uit over een grasveld als een golfbaan naar tientallen campers, caravans en tentjes waar de bewoners nog liggen te slapen. Ben ik dan de enige die zo vroeg opstaat?
Het ritueel van foto’s en verhalen begint. Hier in Fionnphort op de “Fidden Farm” is er geen telefoonontvangst noch FM of DAB+ radio. Hier heerst nog de rust en de stilte zoals die hier op het eiland van Mull al duizenden jaren heerst.
Het is verbazingwekkend hoe snel het weer hier in Schotland kan omslaan! Om zeven uur scheen de zon en stonden alle lichten op groen voor een bezoek aan Iona eiland en om kwart voor negen tikt de regen op het dak en tegen de ramen van de camper. Wat te doen?

Als eerste gaan we lekker ontbijten, niet op de gratis parkeerplaats, op 200 meter van de veerboot maar gewoon op de camping. Pannenkoeken met stroop! We wachten of het weer vandaag nog een keer wil omslaan. Zo niet, dan gaan we rijden en zoeken een beschut plekje om de koude regenachtige dag door te komen.
Na een uurtje te hebben gewacht is het buiten alleen maar slechter geworden. De stille motregen is overgegaan in een echte dikke regen inclusief het tikken op het dak. Ik ben teleurgesteld en kwaad tegelijk. Waarom ben ik gisterenmiddag niet dat eiland gegaan? Het heeft geen zin om te gaan zitten mokken! De mogelijkheid van gisteren komt niet meer terug en het weer op deze ochtend wordt er echt niet beter van. Dus wat gaan we doen? We pakken in en rijden verder. Over een paar dagen hebben we misschien nog een tweede kans om het eiland Iona te bezoeken.

Het rijden over de zeer smalle wegen is met mooi weer al erg vermoeiend laat staan met slecht weer. We rijden door een gemengde mist met regen. Het zicht wordt steeds slechter en de overkant van het water blijft grotendeels gehuld in de nevel. Toch is het mooi weer in Schotland op een eigen bijzondere manier.

Rijden, rijden en nog eens rijden. Een koffie, een lunch en een verdwaalde foto. De mist verdwijnt en de mist komt weer op, de regen is de hele dag aanwezig. Moeilijke momenten van passeren, snelheden van zelden boven de 45 Km/u. De wegen zijn smal en verraderlijk. We praten weinig, in stilte genieten we van deze avontuurlijke dag.

Totdat we rond vier uur een geschikte staanplaats vinden om de nacht door te brengen. Loch An Torr (parkeerplaats) ligt net buiten Tobermory. Een groot dorp met een winkel en een bank. Morgen moeten onze tijdelijke financiële problemen weer zijn opgelost.

Onder een van de banken heb ik een zakje “Nam Prik Ong” opgevist. Een van de vele zakjes kruidenpasta die we zelf uit Thailand hebben meegebracht. Een van de populairste gerechten die ik gemakkelijk in de camper kan koken. Samen met wat pasta en broccoli een heerlijke avondmaaltijd.
De avondvoorstelling is een Thaise film, om na het eten in dezelfde sfeer te blijven, “Chocolate” (2008). Een vechtkunst film over een autistisch meisje dat de rekeningen van haar moeder met de Thaise maffia gaat vereffenen. Een superfilm met veel spectaculaire actie die ook Lyka kan boeien.

Schotland: Een rustige middag

Fionnphort (Fidden Farm)

Zodra ik de gordijnen openschuif valt ook mijn mond open van het mooie uitzicht. Dit is tot nu toe een van de mooiste plaatsen waar we hebben overnacht. Toch ontbreekt er voor mijn gevoel iets. De schoonheid van de natuur is altijd boeiend maar niet altijd bevredigend. We hebben een dag voor ons met een korte verplaatsing waarna morgen de cultuur weer aan de beurt is.

We zijn nu in de rustigere streken van Schotland waar het verkeer, om de kosten te drukken, over smalle slingerende eenbaanswegen wordt geleid. Dat is best grappig maar tegelijk ook zeer vermoeiend. Je bent onafgebroken bezig om in de verte te staren of er geen tegenliggers verschijnen. Een van de twee tegemoet komende voertuigen moet namelijk op een inhaalstrook, die zeg maar om de twee- à driehonderd meter zijn aangelegd, wachten zodat het andere voertuig kan passeren.
De snelheid blijft met de camper dus erg laag! Het maken van een noodstop of een andere plotselinge stop is niet gewenst omdat het interieur van het leefgedeelte dan snel veranderd en er van alles door de lucht begint te vliegen. Met een snelheid die haast nooit boven de veertig kilometer per uur komt lijkt de tijd ook stil te staan. Toch zijn we al haast een uur aan het rijden wanneer ik wil stoppen voor een kop koffie. Lyka vind het maar niets en laat het ook duidelijk blijken. De verveling van de oneindige landschappen heeft haar nu ook in zijn greep. Straks volgt ook nog: “Alweer een kasteel, ze zijn allemaal hetzelfde!” Dan zijn de rapen pas ècht gaar!

En zo rijden we rustig richting Fionnphort waar we de nacht op “Fidden Farm” willen doorbrengen. Tenminste, wanneer de financiën het toelaten! Ik heb me namelijk laten verrassen door het weekend en de tijd tussen het versturen en aankomst van een bedrag tussen twee verschillende bankrekeningen. De VISA kaart is zo gemakkelijk dat je haast vergeet om er geld naar toe te sturen. Onze kaart is dus bijna leeg, we hebben nog een beetje baar geld en er zijn geen ATM automaten op onze bestemming voor vandaag! We zullen creatief met geld moeten omgaan.
Zodra ik alle informatie over de veerboot naar het eiland Iona heb verzameld weet ik dat we vanaf kwart voor negen haast elk half uur naar de overkant kunnen. De retourtjes voor ons kosten samen £ 6,60. Door alle stress ben ik vergeten om te vragen of we met de kredietkaart kunnen betalen! Daar moeten we dus ook nog rekening mee houden.
Bij de “Fidden Farm” aangekomen blijkt dat deze alleen contant afrekent. Ik kan ze geen ongelijk geven want de belastingen in Groot Brittanië zijn stevig. Lyka gaat op zoek naar engelse ponden terwijl ik weet dat er nog maar een briefje van vijf pond in mijn Filofax zit. Lyka heeft nog tien pond en de twee briefjes bij elkaar met nog een muntje maakt zestien pond en dat ik genoeg voor vannacht!

Zodra we een plekje hebben gevonden gooi ik alle muntjes uit mijn broekzak op tafel en tel zeven pond en negentig pence aan kleingeld. In het uiterste geval, mocht de VISA kaart niet gebruikt kunnen worden, dan kunnen we morgen toch met de veerboot naar het eiland Iona. Op het eiland is een klooster dat we zeker niet willen missen! De laatste keer dat ik me in een soortgelijke situatie bevond was in Hong Kong in 1999. Dus we zullen het deze keer ook wel overleven!

Na een simpele lunch gaan we maar wat relaxen en klein onderhoud aan de camper doen. Ik verplaats, met behulp van een schroevendraaier van de buurman, de monitor van het zonnepaneel vijf centimeter omhoog zodat het rugkussen er nu wel onder past en lyka maakt de koelkast schoon.
En dan volgt er een nieuw probleem! Lyka zoekt de douches op en ik krijg de koelkast niet meer gestart!
‘Wat nu weer?’, schiet er door mijn hoofd terwijl ik wordt overvallen door een gevoel van machteloosheid. Een reis zonder een werkende koelkast is haast ondenkbaar! Terug naar huis zou haast de enige optie zijn! De paniek word onderdrukt en ik denk na op lichtsnelheid. Tevergeefs, ik weet geen enkele oplossing. Er zit niets anders op dan te wachten. Misschien heeft het koelsysteem wat tijd nodig waarna het zonder problemen weer opstart.
Dat wachten in onzekerheid is geen prettige bezigheid dus verlaat ik de camper om in de frisse Schotse wind mijn gedachten een flink door elkaar te laten waaien. En dat werkt nog ook! De kont van de camper staat vol in de harde wind en daardoor kan de vlam van de koelkast misschien de veiligheidsklep van de gastoevoer niet voldoende verwarmen om deze open te laten staan.

Een grote plastic zak van de chips en een rol ducktape brengen de verlossing! Ik hoor de vlam branden en na een minuut blijft de klep openstaan. De koelkast werkt weer! Nerveus controleer ik elke tien minuten of de vlam nog brand. Hij brand wel maar is wat geler dan normaal. Misschien komt dat door de butaan? Ik weet niet hoe de LPG hier in Schotland is samengesteld.
De middag kabbelt rustig naar haar einde, een stukje lezen, een dutje en weer een stukje lezen totdat ik aan het avondeten kan beginnen. We hebben afgesproken dat we aardappelen, pasta en rijst zoveel mogelijk afwisselen. Na de eerste weken van gemaksvoedsel moeten we nu creatiever worden omdat we niet voldoende koel- en vriescapaciteit hebben om meer dan twee dagen zonder problemen door te komen.

Krielaardappeltjes zijn lang zonder koeling goed te houden alleen heb je wat meer werk omdat je ze moet voorkoken voordat je ze kan bakken! Samen met de heerlijke varkensworstjes en een salade maken ze een feestmaal. Na het eten drinken we samen een een witte Triple en kijken naar “Austin Powers: Goldmember”. De beste van de drie Austin Powers films. Morgen moeten we vroeg op omdat we vroeg op de veerboot willen zijn.

Schotland: Wij blijven nog even!

Eiland Mull (wild)



Een schok voor de corrupte en rovende politici in Brussel! Voor het eerst zien zij hun onaantastbaarheid aangevochten en ernstig beschadigd. Op de BBC1 gaat het alleen maar over de Brexit en wat de nog onbekende gevolgen zullen òf kunnen zijn. Dit is in de wereldgeschiedenis nog nooit gebeurd! Wat kan er nog meer gebeuren? Zal Noord-Ierland met de republiek versmelten? Zal Schotland afscheiden van de boze buurman?  Zullen er andere landen de EU verlaten? Zal Hawaii de Verenigde Staten verlaten? Een ding is zeker, er is gisteren in Groot Brittanië wereldgeschiedenis geschreven. Het volk heeft gesproken en misschien heeft de democratie weer eens gewonnen?

Na afscheid te hebben genomen van de Bommelse vrienden gaan we weer op pad. Vandaag is het een dag met enkele onzekerheden en die vreten aan mijn ingewanden. De stoelgang is extra actief wat resulteert in een moeilijk gevoel van binnen. We proberen namelijk vandaag over te steken naar het eiland Mull zonder een reservering. Met deze vakantie drukte zou dat wel eens een te hoge drempel voor ons kunnen zijn.



Voordat het zover is bezoeken op enkele minuten afstand van onze overnachtingsplaats het “Dunstaffnage Castle”. De eerste aanblik van deze burcht laat me alle problemen die vandaag nog voor ons kunnen liggen vergeten. Het “Dunstaffnage Castle” is een pareltje! We zijn lid van “Historic Scotland” dus kunnen we wederom als leden van het gezelschap gratis naar binnen.



Ook de oude kapel met het familiegraf van de Campbell’s is de moeite waard om te zien. Dan gaan we snel verder richting Oban omdat we nog de laatste etenswaren moeten inkopen, diesel tanken en proberen aan boord van de veerboot te komen. We hebben de meest verontrustende verhalen gehoord van mensen die maanden geleden hebben gereserveerd. Toch zijn we er niet zo bang voor. Mocht het niet lukken dan passen we onze plannen gewoon aan en benaderen we “Isle of Mull” gewoon van een andere kant.

De veerboot terminal is goed aangegeven en we komen in baan vier op “Stand by” te staan. Terwijl ik naar binnen ga om de kaartjes te kopen zet Lyka een kopje koffie voor me. We weten namelijk niet hoelang we moeten wachten voordat we aan boord kunnen. Volgens de medewerkster van de veerboot maatschappij zouden we voor vier uur vanmiddag kunnen vertrekken naar “Craighnure” op het eiland Mull.


Zodra ik weer buiten kom zie ik dat er al zeker drie plaatsen voor ons leeg zijn en dat ik snel de camper moet verplaatsen. Ik spring in de cabine, start de motor en schuif snel weer aan. Lyka zit achterin en heeft nog steeds geen koffie gezet, het is haar ook opgevallen dat de rij auto’s voor ons beweegt. En dat is maar goed ook! Vijf minuten later verdwijnen we met de camper in de buik van de veerboot.




Dat was dus een gelukje, positieve energie stroomt om ons heen! Voor niets weer zorgen gemaakt, ik moet daar maar eens mee stoppen. Vanaf de veerboot hebben het grote “Duarte Castle” gezien en dat wordt ook de plaats waar we lunchen. Door de snelheid waarmee we aan boord konden is het middageten erbij ingeschoten. Op de parkeerplaats van het “Duarte Castle” besluiten we om het kasteel niet te bezoeken. Het is een onafhankelijke bezienswaardigheid en daarmee hangt er ook een pittig prijskaartje aan. We gaan dus verder, op zoek naar een plaatsje voor de nacht.



De weg wordt smaller totdat er nog maar een rijbaan over is. Zodra we een mooi plekje hebben gevonden gaat de rem er op en zit de dag er voor ons bijna op. Bijna! Met de nadruk op “bijna”! Na die weken in de camper hebben veel spullen een eigen plaatsje gevonden. Veel spullen zijn verhuisd en veel spullen liggen nog op een onhandige plaats. Zodra Lyka naar boven klimt om een dutje te doen maak ik gebruik van de tijd en de ruimte in het woongedeelte om onze kleding op te ruimen. Ik heb twee kastjes aangewezen voor onze kleding. Mijn rugzak wordt leeg gemaakt en de kleding verhuisd naar het bovenkastje aan mijn kant. Het is verbazingwekkend hoe weinig kleding ik maar bij me heb!

De spullen die uit het kastje komen moeten ook worden verplaatst. Deze gaan naar plaatsen waar het iets meer energie kost om ze tevoorschijn te galen. Spullen die je vaak nodig hebt liggen nu voor het grijpen, spullen die je minder vaak gebruikt verhuizen naar een plekje onder een van de zitbanken. Lyka herhaalt mijn ritueel wanneer ze wakker is en zo is de camper een stuk opgeruimder dan toen we vanochtend het vasteland van Schotland verlieten.



De laatste voorgekookte diepvries rijst verdwijnt in de pan om samen met de gebakken kip in Massaman kerrie de avondmaaltijd te vormen. Het smaakt ons goed en de kou, die hier nadrukkelijk aanwezig is, maakt ons hongeriger dan normaal.



Na het eten probeer ik toch maar, tegen beter weten in, of er een DVB-T signaal in de lucht zit. Na het scannen zie ik het ongelofelijke aantal van 85 gratis TV en 29 gratis radiostations op het scherm verschijnen. BBC 1 met het nieuws. Dat nieuws gaat natuurlijk maar over een onderwerp: Het referendum en de keuze van het Britse volk! En daar wringt de schoen! De Engelsen willen massaal de Europese Unie verlaten terwijl de Noord-Ieren en Schotten in de Europese Unie willen blijven. Dat wordt nog wat in de politieke toekomst van het eens meest slagkrachtige land ter wereld.

Op het beeldscherm zijn ze het er allemaal over eens dat de keuze voor de uittreding van de Europese Unie het land in onzekere tijden heeft gestort. Ook hier is de politiek niet op straatniveau! Ook hier wordt de echte machtsstrijd binnen de partijen en het parlement gestreden. Oude wijn in nieuwe vaten.

Wij genieten van “The last rescue” (2015), een wat controversiële oorlogsfilm die speelt in de 2e wereldoorlog. De hoofdrolspelers lijken allemaal bekend voor te komen maar blijken niet de acteurs te zijn die we voor ogen hadden. Desalniettemin een onderhoudende film voor een avond in het midden van het stille en verlaten Schotland.