Portugal: Het klooster van Batalha

Nazaré (Camping Vale Paraiso), zondag 15 januari 2017

Zodra ik opsta voel ik al dat de spanning bijna is verdwenen. Ik vraag me nog wel af voor hoelang dus laat ik Lyka nog maar wat slapen en ik ben zo stil als een muis. Alleen de toetsen op mijn toetsenbord klikken in het leefgedeelte van de camper. De geur van koffie verspreid zich en ik vraag me af of Lyka daar wakker van zal worden. Gelukkig niet! Het is een hemelse gift wanneer een mens zo gemakkelijk en onder alle omstandigheden kan slapen.
Het zijn minder foto’s dan normaal, dat komt door de spanning, dan neem je gewoonweg niet genoeg tijd om de omgeving tot je te laten inwerken. Ook het schrijven van de verhalen gaat een stuk moeizamer wanneer je er met je gedachten niet helemaal bij bent. Een tweede koffie en er is wat gestommel in de alkoof boven de cabine. Het is vandaag weer een camping dag dus weten we waar we naartoe gaan. Dat maakt het soms gemakkelijker maar soms geeft het ook een flinke afstand die je moet afleggen! Met de waypoints uit het Womo-boekje in het achterhoofd stippel ik een route uit die ons langs enkele bezienswaardigheden zal voeren.
Maar eerst moeten we nog ontbijten, dat wordt ook restjes opeten, net als gisterenavond het diner. Ik ben allang blij dat er niet aan tafel wordt geklaagd, sterker nog, er wordt vandaag weer aan de ontbijttafel gelachen. Zodra alles is opgeruimd of vastgesjord vertrekken we van deze parkeerplaats, het was er de afgelopen nacht heerlijk rustig. We hebben een kleine twee honderd kilometer voor de wielen.
Onze oude diesel snort langzaam door het slaperige Portugese landschap. Af en toe passeren we een dorpje of slaperig stadje. De rust in de cabine is wedergekeerd. Hoewel mijn vrouw bij elke koffiepauze steevast haar spelletje begint te spelen zeg ik er niets meer van en ga met mijn beker koffie buiten in de zon zitten. Ze schijnt zich nu ook aan mijn gedrag niet meer te storen dus ik krijg goede hoop dat we de reis wel zullen afmaken zoals we gepland hebben.

Bij het “Almourol Castle” verlaat ze ook de camper. Vanzelfsprekend moet ik weer een berg foto’s maken van haar met het kleine doch schitterende kasteel dat gebouwd is op een rots in de rivier. Facebook, dat is pas belangrijk! We staan op een aanlegsteiger waarvandaan een bootje vaart naar de ingang om het kasteel te bezichtigen. Nog voordat ik het mijn vrouw kan vragen bedenk ik me en kies ervoor om verder te gaan. We zijn pas halverwege de maand en mijn portemonnee begint al aardig leeg te raken. Kastelen hebben we tenslotte al voldoende bezichtigd en het vooruitzicht dat we aan het einde van de maand op een houtje moeten bijten is niet erg aantrekkelijk.
Na de koffie gaan we verder en worden we in Tomar getrakteerd op een portie rondrijden in de stad. Alles lijkt eenrichtingsverkeer en ook de Garmin ziet geen fatsoenlijke uitweg naar ons volgende routepunt. Nadat we tien minuten hebben stilgestaan en ik de verschillende elektronische hulpmiddelen heb geraadpleegd ben ik er uit. Het is een vrij brede straat die waarschijnlijk nog als zandweg in de kaart van Portugal staat geregistreerd. En zandwegen heb ik in mijn voorkeuren aangegeven om te vermijden! In plaats van de instellingen voor de Garmin te wijzigen rijden we gewoon de straat in. Bijna honderd meter verder begint de Garmin weer richtingen aan te geven en zijn we verder op weg naar het “Aqueduto Dos Pegões”. Op weg naar het aquaduct passeren we het “Convent Can Christus” en ook hier gaan we niet bezichtigen. Later vandaag gaan we namelijk een ander klooster bezoeken.

Het “Aqueduto Dos Pegões” is voor de verandering een keer niet gebouwd door de Romeinen maar rond 1600 A.D. door de monniken om het “Convent Can Christus” van vers water te voorzien. Hoewel het pas 400 jaar oud is is het toch indrukwekkend om te zien. Het is ook een prima plaats om weer even te pauzeren.
Een hoge zoemtoon trekt onze aandacht en niet ver van de oude waterleiding zijn een man en een vrouw met een drone bezig, zo’n vliegend ding dat op een helikopter lijkt met meerdere rotors. Er hangt een camera onder en ik ben benieuwd naar de beelden die zo’n vliegend ding kan maken. Maar eerst nog een koffie! Wanneer is weer buiten sta met de beker koffie in mijn hand is het geluid, de drone en de auto van de bestuurders al verdwenen. Dat is dan jammer! Ik heb het gevoel dat die drones ook een rage zijn. Er komen er nu zoveel dat het straks wel verboden zal worden. Stel je eens voor dat zo’n ding van een kilo of drie op je hoofd valt?
Het loopt al tegen half twee en maken dus ook maar meteen gebruik van de mogelijkheid om te lunchen. Het drie dagen oude volkorenbrood met zaden van de Lidl smaakt nog prima en is nog redelijk vers. Met fijne vleeswaren, olijven en de kleine kaasjes van gisteren wordt het zelfs een prima maaltijd.

Ons volgende doel is het klooster van Batalha. We komen nu in het religieuze cultuur gedeelte van onze reis door Portugal terecht. Ze zijn hier nog katholieker dan in Rome!

In 1386 gaf koning Johan I de opdracht tot het bouwen van het klooster, nadat de Portugezen het jaar daarvoor de Castilianen hadden overwonnen tijdens de slag bij Aljubarrota (batalha betekent "slag"). Het klooster is officieel vernoemd naar de Heilige Maagd Maria vanwege deze overwinning (in het Portugees vitória). De constructie van het dominicaanse klooster duurde anderhalve eeuw, onder de heerschappij van zeven verschillende koningen, tot ongeveer 1517, tijdens de regeerperiode van koning Emanuel I. Al vanaf 1388 woonde er een aantal Dominicanen in het klooster. Het gebouw is één groot kunstwerk en bevat veel elementen van de Portugese laatgotische stijl, de manuelstijl. Sinds 1983 staat het Klooster van Batalha op de werelderfgoedlijst van UNESCO.

Met dank aan Wikepedia, ik had het niet beter kunnen vertellen.

Het is een enorm complex met binnen vele kunstschatten van onschatbare waarde. We moeten wel betalen om al dat moois te kunnen zien maar dat is voor een keer geen probleem. We willen dit klooster nu eenmaal gezien hebben.

Binnen is er maar een ding dat ik apart wil vermelden. Dat is het graf van de onbekende soldaat! Portugal heeft natuurlijk tijdens hun reizen en veroveringen op zee veel matrozen verloren. Maar ook in een niet zo ver verleden heeft het koloniale Portugal oorlog gekend. Met een saluut en een kort gebed eer ik de gevallen mannen en vrouwen van de verschillende krijgsmachten.

Dan is er ook nog de “Capelas Imperfeitas”, een vreemde gewaarwording wanneer je bent omgeven door zoveel mooie Gotische architectuur. De kapel, ook wel de onafgemaakte kapel genoemd, is het levende bewijs dat het klooster nooit helemaal is afgebouwd. Het ontbreken van het dak en de fijne beeldhouwwerken onder de open lucht zijn een vreemd contrast!
Eenmaal weer bij de camper vindt ik het best wel jammer dat het vandaag een camping dag is. Ik had hier best wel de nacht willen doorbrengen omgeven door zoveel moois, het lijkt ook nog wel een schattig stadje te zijn. Misschien een volgende keer? We hopen het wel want tot nu toe bevalt Portugal ons prima.
Maar we moeten door! Het is nog een kleine honderd kilometer naar “Camping Vale Paraiso” in Nazaré waar we de nacht zullen doorbrengen en genieten van de welverdiende hete douche. Het is niet echt een nadeel maar veel van de campings zijn ’s winters in Portugal, en Spanje, gesloten. Het is echt zoeken naar een camping waar je terecht kan. Vooral het internet, een website genaamd “Campercontact” en het groene boek van ACSI zijn een grote hulp. Ik hoor veel verhalen over de voordelen en de nadelen van het douchen in de camper en we krijgen ook vragen waarom wij niet douchen in de camper.
Het antwoord is niet zo moeilijk! Ten eerste bleek na een week dat onze boiler lek was en die heb ik er dus meteen maar uitgesloopt. Na lang wikken en wegen hebben wij ervoor gekozen om elke derde of vierde nacht een camping op te zoeken. De aanschaf en inbouw van een nieuwe boiler loopt aardig in de papieren en is eigenlijk een onverantwoorde investering in een ruim 25 jaar oude camper. Mocht er ooit een andere camper kopen dan gaan wij misschien ook douchen in de camper, maar ik denk het niet.
Heel veel mensen die wel in de camper douchen moeten ook elke derde of vierde dag een camping, of complete betaalde camperplaats, bezoeken om het grijze water te lozen en schoon water in te nemen. Het is dus lood om oud ijzer. Daarnaast kunnen wij de extra opslagruimte ook prima gebruiken. Het blijft namelijk heerlijk koel in de natte cel wat dan weer prima is om de groente er te bewaren.
Ik heb de kortste weg ingesteld en zonder ook maar een keer stoppen leggen we de honderd kilometer in iets meer dan een uur af. Bij de camping aangekomen moet ik natuurlijk even naar binnen om de formaliteiten af te handelen. Er is plaats genoeg en volgens de medewerker kunnen we gewoon zelf een plaatsje zoeken. De kortingskaart wordt hier niet meer geaccepteerd omdat hij van 2016 is. Dat is jammer, want mijn nieuwe kortingskaart ligt in Zaltbommel tussen de post.

Terug in de camper wordt ik verrast door hartje versierd met rode rozen dat aan de spiegel hangt. Lyka is even aan het knutselen geweest en laat me op deze bijzondere manier weten dat de ruzie weer is bijgelegd. Gelukkig maar!
We staan pal naast het sanitair en nog voordat ik de kabel op het elektriciteitsnet heb aangesloten vertrekt mijn vrouw naar de douche. Met haar armen vol. Ik doe niet zo moeilijk op een staanplaats. Redelijk waterpas is voor ons voldoende dus die blokken zijn in Nederland achter gebleven. Om eerlijk te zijn heb ik ze maar een keer in al die jaren gebruikt. Ook de uitdraai poten tegen het schommelen worden nooit gebruikt. Die heb je tenslotte op een boot ook niet! Ik trek een fles rode wijn open, schenk een glaasje vol, en ga aan de gang met de foto’s en mijn verhalen van enkele dagen geleden.
Zodra Lyka terug is is het mijn beurt om te douchen. Het is toch nog redelijk fris wanneer de zon achter de horizon is verdwenen. Een wind vanaf de Atlantische Oceaan ruist door de toppen van de dennenbomen. Hier en daar valt een dennenappel in het donkere bos om ons heen. Omdat het alweer een paar dagen geleden is blijf ik wat langer onder douche dan nodig. Het is ook om even afstand van elkaar te nemen, een beetje tijd voor jezelf. Eenmaal terug in de camper zit Lyka al in haar fleece broek en jas op de lange bank haar spelletjes te spelen. De kachel snort en het is aangenaam warm en gezellig binnen. De kerstlichtjes die we nu als verlichting gebruiken geeft de camper wat feestelijks vanbinnen. Het is een van die momenten dat ik blij ben dat we deze oude camper hebben gekocht.

Door het schrijven van de verhalen vergeet ik een beetje de tijd en dat maakt dat we vandaag heel laat eten. Het smaakt ons er niet minder om. Ik heb een snelle spaghetti in elkaar geknoopt die we met een glaasje rode wijn binnen handbereik ons prima laat smaken. Het wordt niet laat vandaag! Het was een drukke en inspannende dag. Wat we morgen gaan doen zie ik morgenvroeg wel, nu eerst slapen, we zijn heel moe.

Op Flickr staan nog veel meer foto's! Klik op een foto om naar het album te gaan.

Portugal: Blaffende honden

Alter do Chão (op een parkeerplaats), zaterdag 14 januari 2017

Wat gisteren op het eerste gezicht een mooie ruime veilige plaats voor de nacht leek bleek net na middernacht een overnachtingsplaats uit de hel. Zodra de stilte over de grote parkeerplaats viel werd die door een troep blaffende honden weer uiteen gereten. Daar lig je dan te luisteren naar de stilte en een concert van zwerfhonden. Voor een moment twijfel je nog om te gaan verkassen. Om één uur ’s nachts? Dat lijkt me achteraf toch niet zo’n goed idee! Dus een nacht van draaien, oordoppen en weinig slaap ligt voor me. Naast me hoor ik zachtjes snurken, ik zou graag willen dat ik ook zo gemakkelijk als mijn Aziatische vrouw kon slapen.
Bij het eerste daglicht verlaat ik ons bed en ik ben gebroken. De honden zijn gaan slapen nu het daglicht is teruggekeerd. Een koffie, Nederlandse radio via het internet en een broodje. Ik heb trek en ik heb slaap.

Door het grote raam van de leefruimte zie ik een militaire colonne verschijnen die op een klein pleintje aan de overzijde van de parkeerplaats enkele kanonnen afkoppelt. Ik ben het gevoel voor de datum en de dagen na al dat reizen helemaal kwijt. Zaterdag staat er op mijn computerscherm! Dan zal het ook wel zo zijn.
Ik kleed me snel aan en grijp mijn camera. Door het schudden van de camper is Lyka intussen ook wakker geworden. Het gordijntje van de alkoof schuift open en een slaperig gezicht komt tevoorschijn. Ik vertel haar in het kort wat er buiten gebeurd. Ze begrijpt wat ik ga doen en wenst me veel plezier. Het Portugees is helaas een taal waar ik echt geen touw aan kan vastknopen. Het doel of de gelegenheid waarom de kanonnen de saluut schoten afvuren blijft een groot vraagteken. Het is wel luid en indrukwekkend.

Op de terugweg overvalt de omvang van het eeuwenoude aquaduct me een beetje. Vanuit deze hoek kun je pas echt zien hoeveel werk er is verzet om het stadje Alves in een ver verleden van vers water te voorzien. Natuurlijk kunnen we na het ontbijt niet direct de oude stad verlaten. Hoewel Lyka er niet veel zin in heeft vertrekken we toch samen te voet naar de top van de heuvel waarop de oude stad is gebouwd.

Na een stevige klim komen we hijgend aan bij de buitenste rand van de vesting en het valt me meteen op hoe rustig het hier is. Een verdwaalde auto passeert ons maar ik kan me moeilijk voorstellen dat dit de enige toegang tot de imposante vestingstad is. Auto’s hebben wel veel verpest, zonder die stalen koetsen zou je je in vervlogen tijden wanen.

Eenmaal door de enorme poort staan we oog in oog met de geschiedenis! De geschiedenis van Portugal welteverstaan. Hoewel het hier toch een beetje als Spanje aanvoelt kun je ook kleine verschillen zien. Binnen in de poort is het ook nog opvallend rustig en heb ik voldoende gelegenheid om foto’s zonder vreemden in het beeld te maken.

Op het kleine dorpsplein is er een festiviteit aan de gang die ongetwijfeld met de kanonnen van eerder heeft te maken. Mannen op paarden die staan te wachten. We hebben geen idee waarop ze staan te wachten en we zijn ook niet in de gelegenheid om te vragen waarop we staan te wachten. Na even te hebben rondgehangen hebben we het eigenlijk wel gezien! Beter gezegd, we begrijpen dat de oploop op het dorpsplein betekend dat de bezienswaardigheden in Elvas waarschijnlijk leeg zijn. En dan ook nog eens omdat we tot nu toe maar heel weinig buitenlandse toeristen hebben gezien. We hebben het in de binnenlanden van Spanje en Protugal veel beter naar ons zin! De stranden, en de zee, zijn wel mooi maar we houden er beiden niet zo van. Cultuur, rust en goed eten, daar houden wij van.

In de “Our Lady of the Assumption Cathedral” kijken we onze ogen uit. Het blijft mooi en indrukwekkend, en toch ook weer een beetje anders na al die kerken en kathedralen die we de afgelopen maanden al hebben gezien! We zijn samen in de kerk en dat maakt het nog specialer. Vooral het kleurenspel met al die verschillende soorten marmer maakt deze kathedraal heel bijzonder.

Aan het plafond hangt een vreemd hemelgordijn. Die driehoek met het oog er in herken ik uit Vietnam. Daar heb ik jaren geleden een sekte bezocht, de Cao Dai in Tây Ninh, die deze driehoek met het oog er in ook gebruikte. Het alziend oog van god? Ik weet het niet meer, het is tenslotte al meer dan twaalf jaar geleden.
We slenteren rustig verder door het stadje en over de stadsmuren. Ik beeld me in hoe hier eeuwen geleden de verdedigers uitkeken over de aanvallers. Dan staan we plotseling voor de plaatselijke overdekte markt. We moeten zeker nog langs de Lidl maar toch koop ik ook op deze markt nog wat voor een latere lunch.

Een enorm uitgebreid assortiment van kaasjes ligt tentoongespreid. Ik ken ze natuurlijk niet allemaal! Ik kan alleen maar ruiken en knijpen. Het is moeilijk te communiceren wat er voor melk is gebruikt. We worden vriendelijk toegelachen door de boeren bevolking. Wij lachen hartelijk terug met meer tanden dan de mensen tegenover ons. Met een mooie mix van harde en zachte, geiten en schapen kaasjes verlaten we de markt. Bij de Lidl wordt er weer voor de gebruikelijke twee dagen verse groenten en vlees ingeslagen en wij gaan weer op pad richting de kust. De Pecan koekjes en rode wijn worden niet vergeten.
Maar nu wordt het toch echt tijd om Elvas te verlaten. Het eerste stuk is dezelfde weg zoals we zijn gekomen. Voor een moment twijfel ik om de berg langs de weg op te rijden maar zonder overleg gaan we verder. We hebben al zoveel gezien en we moeten ook nog wat overlaten voor ons volgende bezoek. Er hangt nog steeds een onrust tussen ons in de camper. Het is geen ruzie maar het wringt wel.

De maag begint te knorren en we kijken uit naar een plek om te lunchen. Net buiten Monforte zien we een vreemde verzameling van eenzame kapelletjes, tenminste, daar lijkt het op. Er is er een met een ronde toren, een langwerpige en een met twee kleine torentjes. Mijn vrouw is niet erg geïnteresseerd en ze is allang weer blij dat ze met haar troepen in “Clash of Clans” aan de slag kan. Ik heb me voorgenomen om me er niet meer druk over te maken. Zij doet haar ding en ik doe mijn ding!
De kaasjes blijven vandaag in de tas want we hebben eerst nog wat anders op te maken. Eten kopen is wel heel gemakkelijk maar eten weggooien is natuurlijk zonde. En om eerlijk te zijn heb ik het gevoel dat Lyka ook niet op die kaasjes zit te wachten! Wat de boer niet kent dat eet hij niet.

Het is net half drie wanneer we op een lege parkeerplaats aan de rand van “Alter do Chão” arriveren. Ik heb geen zin meer om verder te rijden. Het boekje geeft geen bezienswaardigheden aan en de parkeerplaats is vlak genoeg. Ik wil even alleen zijn en een stukje wandelen. De spanning tussen ons hangt nog steeds in de camper en ik krijg langzaam het gevoel dat we misschien te lang onderweg zijn. Het is tenslotte niet niets om enkele maanden met z’n tweeën op zo’n kleine oppervlakte lief en leed te delen.

Het kleine stadje blijkt genoeg aan cultuur verstopt te hebben en heeft zelfs een heus kasteel. Een stadskasteel om even aan Nederland en Zaltbommel te denken. Het kost maar twee euro om naar binnen te gaan maar toch loop ik door en neem plaats op een houten bank op het plein. Mijn gedachten razen door mijn hoofd, onze culturele ontmoetingen, de weinige tegenslagen en ik probeer tevergeefs een oplossing te vinden voor de onvrede die er in de camper heerst. Moeten we doorgaan met de reis? Tegen de zin van mijn vrouw in? Of moeten we er maar een einde aan breien en sneller dan gepland naar het koude Nederland teruggaan? Ik kom er met mezelf niet uit en besluit om maar een paar dagen verder te gaan. Volgende week ben ik tenslotte jarig en ik heb weinig trek om dat thuis te vieren.

Zonder een oplossing voor het probleem te hebben gevonden vervolg ik mijn eenzame wandeling. Een stuk verder passeer ik de plaatselijke brandweerkazerne en wordt helemaal warm vanbinnen. Buiten op het terrein staat een oude Ford brandweerauto op blokken. Een terecht museumstuk wanneer zij zou worden gerestaureerd. Voorzichtig loop ik door de openstaande poort naar de brandweerauto en maak foto’s. Steeds op mijn hoede of er misschien iemand komt zeggen dat ik me op verboden terrein bevind. Gelukkig is het ook hier net zo rustig als in het centrum! Eigenlijk zo rustig als op het hele platteland van Portugal. Een rust die Portugal beminnelijk maakt.

Terug is de camper lijkt de lucht weer opgeklaard en ik begin aan het eten. Eerst moet ik nog wat restjes uit het vriesvak wegwerken, rijst met omelet en boontjes met garnalen. Het smaakt ons na al die maanden onderweg te zijn geweest nog steeds goed. Gelukkig wel, want wanneer mijn eten ons niet meer smaakt dan gaan we zeker terug naar huis!
Op de parkeerplaats blijven we ook deze nacht weer alleen achter. Het angstgevoel van onveiligheid tijdens het alleen staan is na drie maanden helemaal weg. De regels voor een plaats om te overnachten zijn een stuk simpeler geworden. Wanneer ik het niet vertrouw dan rijden we op voorhand al verder naar een plaats die we wel vertrouwen.