Filippijnen: Op de plaats van bestemming

San Antonio (bij Mamsi), donderdag 6 oktober 2022

Wij zijn ruim veertig uur van deur tot deur onderweg geweest! Dat is een respectabele reistijd? Was het lastig? Ik kan dat volmondig met: ‘nee’, beantwoorden. Hoe Lyka daar over denkt veranderd met de minuut. Het was soms ongemakkelijk, of oncomfortabel maar geen enkel moment lastig. We hebben geen honger geleden, er waren altijd toiletten in de buurt en we zijn niet bestolen. Dan kan ik het een geslaagde verplaatsing noemen!

Ik pik de draad weer op bij onze aankomst in Singapore. Drie en een half uur tussen aankomst en vertrek zou voldoende moeten zijn om het probleem met de instapkaart op te lossen. Er wordt door de Singaporese overheid nergens om gevraagd aangaande de Covid-19 aan de transit passagiers. Pas wanneer je Singapore wil betreden worden er niet al te onredelijke eisen aan je bezoek gesteld. Een mondkapje wordt op prijs gesteld maar is niet verplicht.
Nadat we met de trein van terminal 3 naar Terminal 1 zijn verkast is mijn probleem bij de servicebalie van de “Star Alliance” binnen enkele minuten opgelost. Een instapkaart wordt geprint en overhandigd en het eenvoudige antwoord: ‘Ja’, op de vraag of ik ben gevaccineerd is voor de man achter de balie voldoende om: ‘Next!’, te roepen.
Nu alle problemen weer lijken opgelost geniet ik van een beker sterke koffie terwijl Lyka op zoek gaat naar een flesje parfum. De tijd dat het hier in Singapore relatief goedkoop was lijkt achter ons te liggen. Wifi is gratis, veilig en goed.
Met een bittere smaak in mijn mond lees ik over de totale afgang van Ajax in onze eigen “Johan Cruyff Arena”. We hebben het zien aankomen maar niemand wilde het zekere accepteren. Je kunt nu eenmaal niet tussen in de zomerpauze het hart van je team verkopen en nieuwe spelers optimaal klaarstomen naar het niveau van je vertrokken spelers. Tijd om uit te huilen is er niet. Snel de draad weer oppakken en de pijlen richten op het volgende kampioenschap van Nederland.
Over crisis die Nederland op dit moment teisteren wil ik niets lezen, dat is een van de redenen waarom we zijn vertrokken. Dat sla ik dus snel over!

Bij gate C16 staat ons alweer de volgende, en hopelijk de laatste, verrassing te wachten! Deze keer mag ik voor de verandering gewoon doorlopen en wordt Lyka apart gezet omdat er wat mis is met haar instapkaart. Ik zie hoe een oudere vrouw haar instapkaart door de midden scheurt en haar een nieuwe verstrekt. Ik heb moeite om alert te reageren want de vermoeidheid begint nu toch wel haar tol te eisen. Mede door mijn verbazing ben ik ook een tijdje van slag maar zodra ik mijn gedachten weer een beetje op een rijtje heb moet ik toch maar eens naar Lyka’s instapkaart kijken wat er nu weer aan de hand is.
Kon het nog vreemder dan wat we tot nu toe hebben meegemaakt? Ja dus!
Lyka is nu volgens haar instapkaart een meneer met een vreemde achternaam die tien rijen achter mij op stoel 60C komt te zitten. Ik kan mijn ogen niet geloven en ga met de honderd procent zekere foutieve instapkaart in mijn handen verhaal halen bij een oudere man achter de computer en printer waar de nieuwe instapkaarten uitrollen. Ik heb niet veel woorden nodig om de problemen uit te leggen en even later zitten we weer naast elkaar en heeft Lyka een instapkaart met haar eigen naam er op. Maar ook met de bagagelabels van de foutieve passagier! Snel terug brengen en dan is het echt opgelost.
Eenmaal aan boord nemen we een selfie omdat het dragen van een mondkapje in vliegtuigen naar de Filipijnen verplicht is. Er spoelen golven van blijdschap over ons heen omdat we alle problemen hebben opgelost en er vanaf nu nog maar weinig meer fout kan gaan.
Gelukkig voor ons wordt er in de Airbus A320 van “Philippine Airlines” een smakelijke maaltijd van Beef Rendang geserveerd waarna direct het licht in de cabine uitgaat en wij proberen om toch nog wat slaap mee te pakken. Dat lukt niet! Bijna iedereen zit met zijn mobiele telefoon of tablet te spelen wat in de cabine een lichteffect oplevert waar menig disco wereldberoemd om zou kunnen worden. In Zuidoost-Azië is het mobiele telefoon gebruik nog erger dan in de westerse wereld. Hier hebben ze altijd maar een hand vrij omdat de andere altijd gevuld is met de elektronische communicator.
Om de tien minuten kijk ik op mijn horloge die nog steeds op de Nederlandse tijd staat. De reden hiervoor is eenvoudig. Ik probeer de psychische jetlag uit te stellen en zolang als mogelijk lichamelijk in het Nederlandse tijdritme te blijven. We vertrekken ongeveer om drie uur ’s nachts, Nederlandse tijd, vanuit Manilla voor onze laatste etappe naar Legazpi. Dat zouden we zonder problemen moeten kunnen overleven. Het is tenslotte in de Nederlandse tijdzone gewoon een keer laat naar bed! We overtuigen elkaar om de dertig minuten dat we weinig vermoeidheid voelen.
Een stewardess komt langs met de Filipijnse immigratie en douane formulieren. Iedereen is ondertussen wel bekend met de TV-serie over de Australische douane die in het programma van alles en nog wat in beslag neemt wat verboden is om het land binnen te brengen. Dit soort TV-programma’s programmeren ons onderbewustzijn! De beelden boezemen de mensen angst in die zich vestigt in het onderbewustzijn. Daarom heten ze ook TV-programma’s!
Terwijl we samen het formuliertje voor de douane invullen golven er enkele krampen door mijn darmen. We hebben koffers vol met kaas, chocolade en parfum bij ons. “Voor persoonlijk gebruik” is aangevinkt en dat is natuurlijk subjectief. Elke ambtenaar van de Filipijnse douane zal dat weer anders beoordelen! Gelukkig heeft Lyka haar handtekening er onder gezet. Het in beslag nemen van kerstcadeaus een oud-landgenoot die voor kerstmis haar familie en vrienden komt bezoeken is wat anders dan een vrijgezelle buitenlandse vakantieganger met onbekende bedoelingen
Precies op tijd, ongeveer half zes in de avond Nederlandse tijd, landen we op de luchthaven “Ninoy Aquino International Airport” in Manilla. Ik heb een stille hoop dat we in Terminal 3 aankomen maar al snel is het duidelijk dat het Terminal 2 is geworden. Nog twee hindernissen te gaan denk bij mezelf: Laat niet aan Lyka zien dat ik best wel zenuwachtig ben!
Op dit tijdstip, tegen middernacht in Manilla, is het niet erg druk meer op de enorme luchthaven. Toch moeten we zigzaggend door een enorm doolhof van paaltjes en linten naar de eerste controle. En die blijkt dan weer efficiënter dan ze op Schiphol kunnen organiseren. Ik haal onze thuis uitgeprinte “One Health Pass” formulieren tevoorschijn uit het pak reisdocumenten en overhandig Lyka haar kopie. Ik zie, terwijl ik op mijn beurt wacht, hoe ze het formulier tegen het beschermende plexiglas van de balie drukt, een handscanner leest de streepjescode, een piepje als teken dat het formulier is herkend, een goedkeurend knikje van de beambte en ze kan verder lopen. Bij mij gaat het net zo snel!
De eerste hindernis van de drie op de luchthaven van Manilla is zonder problemen genomen! Door een onnodig even lange en slingerend doolhof van paaltjes en linten worden we verder geleid totdat we bovenaan een roltrap staan die met een pijl op een blauw bord naar beneden wijst “Immigratie”. Dit is altijd spannend!
Onder aan de roltrap maak ik een grapje tegen de in het strak marineblauw geklede veiligheidsbeambte. Ik neem met flair, in een grote zwaai, de hoed van mijn hoofd en met een kop vol wit haar vraag ik hem of ik aan de eisen voldoe om achter aan de zeer korte rij van “senior citizens” aan te sluiten. Hier staan een man of vijftien te wachten en de andere rij voor buitenlanders schat ik al snel op tweehonderd personen!
Met een bulderende lach onder zijn stem antwoordt hij: ‘Of course sir, enjoy your stay in the Philippines!’
Wanneer hij direct daarna ontdekt dat ik vergezeld wordt door een Filipijnse vrouw kan ik helemaal niet meer kapot!
In minder dan vijftien minuten later staan we beiden met een gratis “Balikbayan visum”, goed voor een jaar in de Filippijnen, aan “Belt 4” te wachten voor de onzekere momenten of onze koffers op alle transit luchthavens op de juiste band en in de juiste containers terecht zijn gekomen.
‘Ik zie er een!’, roept Lyka vreugdevol.
Ik denk bij mezelf: ‘Wanneer er een is dan komt die tweede ook wel!’
Niet veel later volgde de tweede koffer en wij zijn met onze “reisgenoten” veilig in de Filipijnen aangekomen. Het niet geheel naar waarheid ingevulde briefje voor de douane begint te branden in mijn hand en ik geef het snel aan Lyka. Ook hier maakt je nationaliteit veel verschil!
Met de twee grote koffers, en Lyka’s reiskoffertje er bovenop, op de gratis bagage trolley van de luchthaven lopen we richting de borden “Customs”. Ik draag mijn rugzak op mijn als teken dat er geen zware objecten inzitten. Lyka heeft het formulier in de hand en wij gaan door het vak van “Non-Philippinos” langs de douane. De lange werkdag lijkt haar tol te hebben geëist. Er zijn nog maar drie beambten aanwezig van de douane. Twee zijn druk met elkaar in conversatie en een derde heeft het heel druk met zijn mobiele telefoon. Dat we uit Singapore zijn aankomen zal er ongetwijfeld ook mee te maken hebben dat de controle niet zo intensief is. Singapore is bijzonder streng en wat je daar kan kopen is voor meer dan negenennegentig procent legaal!
Een warme vochtige deken omhelst ons om ons.
‘Welkom in de tropen’, zeg ik hardop tegen mezelf.
Lyka kijkt me vreemd aan terwijl we worden omsingeld door een zwerm taxichauffeurs. Allemaal met ongetwijfeld de beste aanbieding. Zodra Lyka in Tagalog, het officiële Filipijns, roept dat we gebruik maken van de gratis shuttlebus naar een andere Terminal zijn ze weer net zo snel verdwenen als ze tevoorschijn zijn gekomen. We nemen plaats op de stalen bankjes waar we volgens het schema een klein uur op de shuttlebus moeten wachten. Voor ons maakt het weinig uit! Of we nu hier een uur zitten te wachten of dat we een uur langer in Terminal 3 zitten te wachten.
De eerste sporen van vermoeidheid dienen zich aan nu we stil moeten zitten en het lange wachten eindelijk is begonnen. Ik hou dit niet lang vol! Ik ga in het nachtelijke Manilla op zoek naar wat te drinken. De enige verlichting die me in de omgeving opvalt is een houten koffiekraam. Ik hoop dat ze ook blikjes frisdrank verkopen want ik heb nu wel trek in een blikje cola. Helaas verkopen ze alleen warme en koude koffies en thees in tientallen variaties. Het zal best lekker zijn maar mijn hoofd staat er niet naar.
Terwijl ik terug loop naar de halte van de shuttlebus zie ik door de groene bladeren van een metershoge haag een rode gloed van de verlichting van een hamburger restaurant. Ook maar proberen! Ik heb geluk. Aan de achterkant van het lege restaurant is een nachtwinkeltje waarin twee meisjes, die de zaak ’s nachts draaiende moeten houden, op krukjes zitten te slapen. Ik moet twee keer roepen voordat er een wakker wordt!
’Een blikje Coke Zero en een blikje Mountain Dew, een soort 7-Up, graag?’
’92 Peso alstublieft?’
Ik betaal met een briefje van 100 peso en geniet van de koelte van de blikjes in mijn handen. Op weg naar Lyka begint de realiteit in te zinken. Het voelt of ik in een roes op schuimrubber loop. Ik besef op dat moment dat ik toch meer vermoeid ben dan ik mezelf wil doen geloven. Het kan aan een lage bloedsuikerspiegel liggen maar het kan ook overschatting zijn van mijn eigen kunnen. De jaren gaan tellen! Ik pep mezelf op want dit is het moment dat er van alles verkeerd kan gaan en mensen met slechte bedoelingen kunnen toeslaan. Zij zijn getraind om vermoeide reizigers uit de massa te pikken om daarna zonder enig medeleven toe te slaan!
We genieten van de koele drankjes en ik realiseer me nu pas dat ik net € 1,75 voor twee ijskoude blikjes frisdrank heb betaald. Dat zijn heel andere prijzen dan op de meeste luchthavens die we hebben bezocht! Dus bus arriveert in minder dan een half uur omdat op dit uur rond de luchthaven het passagier aanbod laag is en het verkeer in deze wereldstad nihil is. Ik wordt geholpen door een medewerker van de shuttlebus om de twee koffers van 23 kilo per stuk in de shuttlebus te zetten. Het is blijkbaar voor een buitenstaander ook goed zichtbaar aan mijn houding dat er iets niet goed is met mijn linkerschouder.
Daar is dan eindelijk Terminal 3 van de “Ninoy Aquino International Airport”! We zijn heel erg blij dat we zo ver zijn gekomen en nu staan we voor de laatste twee hindernissen. Als eerste moeten we onze koffers zien kwijt te raken. Bij de zuil willen de geprinte labels voor onze koffers maar niet tevoorschijn komen dus moeten we aansluiten bij de langere rij voor de “Bagage Drop-off”. En daar is het onvoorstelbaar druk. Wie ooit in de Filipijnen een binnenlandse vlucht heeft gemaakt weet wat ik bedoel.
Er moeten enorme pakken bagage mee in de buik van het monster en al die pakken bagage zijn, zonder een uitzondering, te zwaar. Wat dan weer tot lange discussies leid over het bijbetalen en het gewicht van die pakken bagage. Af en toe wordt er ook een koffer geweigerd die dan door de eigenaar, wanneer hij geen zin heeft om voor het extra gewicht bij te betalen, op gewicht moet worden gebracht. Elk uur puilen de vuilnisbakken uit met weggegooide bagage.
Onze twee koffers worden zonder probleem geaccepteerd. Ik heb 52 kilo “pre-flight” gekocht en ze wegen samen 47 kilo. Dat is voor de dame achter de counter in orde. Ze print voor de zekerheid nog een keer onze instapkaarten. Ik voel de ogen van de mensen achter ons in mijn rug prikken. Er zal heel veel gevoel van onrechtvaardigheid zijn ontstaan.
Nu alles achter de rug is en er weinig hindernissen meer op ons pad kunnen komen beginnen we aan het lange wachten tot het vertrek van onze laatste vlucht naar Legazpi.
Waar anders dan met een lekker vers bakkie koffie, redelijk internet en comfortabele stoelen. Het is nog wel een wacht van ongeveer acht uur voordat we aan boord kunnen. Ik maak gebruik van de tijd om mijn gedachten en herinneringen in enen en nullen om te zetten. Het gaat me beter af dan ik me had kunnen wensen. Ook het verwerken van de foto’s met de nieuwe “Lightroom Classic” gaat redelijk. Alleen de nieuwe opzet van Blogger geeft me nog steeds problemen. Het neemt de commando’s van “Pages” niet meer over en daardoor moet ik heel veel aanpassen in verschillende vensters.
Na een paar uur en nog een beker koffie beginnen we te knikkebollen en de verveling en vermoeidheid slaan toe. We eten nog wat en ik maak om de twintig minuten een wandeling door de terminal om wakker te blijven.
Wat ben ik blij wanneer ik na al dat wachten dit beeld uit het raampje van het vliegtuig zie. Nog vijfenveertig minuten in de lucht en we zijn in Legazpi.
Daar zijn we dan! Na een hobbelende vlucht met opvallend veel turbulentie. We worden begroet door de rokende vulkaan. De “Mayon” rommelt als altijd en vandaag is gevaarniveau verhoogd tot 3!
‘Hallo Mamsi!’

Na bijna drie lange jaren kan Lyka haar moeder eindelijk weer in haar armen sluiten. En dan begint de laatste en het moeilijkste deel van onze heenreis. Ik moet voorin het busje naast de chauffeur gaan zitten. Veiligheidsgordels ontbreken in de gecharterde taxibus! Door de rijkunsten van de gemiddelde Filipijnse chauffeur moet ik me met drie armen vast zien te houden. En dan val ik ook nog steeds bijna in slaap! Af en toe krijg ik een stoot adrenaline door mijn lichaam wanneer ik plotseling het wit van de ogen van de chauffeur van een tegemoet komende vrachtwagen kan zien!
Ik herken kenmerkende gebouwen langs de slingerende provinciale weg maar ik zie ook dat de vooruitgang hier in de provincie niet heeft stilgestaan. Er wordt veel gebouwd in een nieuwe, meer moderne, bouwstijl. De gebouwen lijken vanaf de buitenkant ook meer bestand tegen de tyfoons die hier met grote regelmaat passeren.
Eenmaal op de slingerende weg naar Pilar voel ik me een stuk veiliger omdat de snelheid door de slingerende weg een stuk omlaag is gegaan. Zelden komen we boven de zestig kilometer per uur.
Het vissersdorp waar Lyka is geboren is niet veel veranderd. Dit is de hoofdstraat van San Antonio op een drukke donderdagmiddag! De koffers gaan meteen naar binnen en wij duiken direct in de koffer. Na een uur of vier slaap worden we gewekt door Mamsi omdat het eten op tafel staat.
Ik voel me meteen weer thuis en in mijn hoofd is het een stuk rustiger geworden. Ik kan alleen maar hopen dat het voorlopig ook zo rustig blijft. De verandering van omgeving doet me goed. Ook ligt het tempo van het leven op het platteland van de Filipijnen een stuk lager. In Nederland hebben ze nu een crisis maar hier hebben de meeste mensen het altijd slecht. Hier is het elke dag crisis, jaar in jaar uit! Armoede is troef en de strijd om ’s avonds eten, grote volle borden rijst, op tafel te krijgen is de belangrijkste bezigheid voor iedereen die je tegenkomt. Een te vroeg gevallen kokosnoot langs de weg vinden is als een hoofdprijs in een loterij.
En zo komt onze eerste dag in SAPA langzaam aan haar einde. Ik dop de sperziebonen op de veranda en mamsi kookt heerlijke “Chicken Adobo”. Ik begin aan mijn eerste leesboek, “De Cock en de blijde Bacchus”, niet te zwaar en niet te dik. Mijn ogen blijven dichtvallen en na een heerlijk biertje, mijn eerste fles “Red Horse”, zoeken we rond half tien ons bedje op. We zullen zeker nog wel enkele dagen nodig hebben om de vermoeidheid kwijt te raken. Gelukkig hebben we tijd genoeg!

Ik kijk nog eens goed om me heen en stel mezelf de vraag: ‘Zou je hier willen/kunnen wonen?’

Er is een groot verschil tussen kunnen of willen! Ik kan hier zeker wel enige tijd doorbrengen, maar hier voor langere tijd wonen is een andere discipline.
Welterusten.