Thailand: Het is stil zonder John

Bua Yai (Bij Yu en John), zondag 8 maart 2020

Wanneer ik om zeven uur met lood in mijn schoenen naast de waterkoker in de lobby van ons hotel sta voel ik de last van deze op een laatste verplaatsing op mijn schouders. We gaan vandaag richting Prayun zonder John omdat we dat hebben beloofd. John zit alweer een tijd in Engeland en dat is voor niemand een pretje. We hopen dat John zich weer snel bij zijn vrouw zal kunnen voegen maar de kans daarop is uitzonderlijk klein.

Wat is er aan de hand?

In Thailand veranderen de regels voor een visum sneller dan de jaargetijden. Zo heb vandaag nog recht op een jaarvisum en ga je volgende maand naar de immigratiedienst dan wordt je geweigerd en soms heb je dan nog enkele weken of dagen om het land te verlaten of om aan de nieuwe regels te voldoen.

Wat is er deze keer gebeurd?

Veel westerlingen hebben hun hele vermogen in een huis en land gestoken met de achterliggende gedachte om de rest van hun leven op hun maandelijkse pensioen te teren. Geen slecht idee totdat de regering besloot dat er een vermogen/pensioen aandeel aanwezig moet zijn dat niet gebruikt mag worden voor levensonderhoud. De achterliggende gedachte is dat het grootste gedeelte van de bejaarde westerlingen geen ziektekostenverzekering heeft, net als 90% van de Thai, en de regering bang is dat de werkelijk gemaakte ziektekosten nooit meer te verhalen zijn op de achtergebleven Thaise familie, van de westerling.

Wat is de oplossing?

Eigenlijk zijn er maar vier oplossingen.

1: Meedoen met de corruptie en ambtenaren jaarlijks smeergeld betalen voor een visum.

2: Zorgen dat je voldoende geld op de bank krijgt. (Soms wordt er geleend tegen woekerrente).

3: Je verlaat je partner en stiefkinderen zonder een cent op zak naar een van de buurlanden die minder strenge of helemaal geen visum regels hebben.

4: Je vertrekt terug naar je vaderland zonder kansen dat je lang geleden hebt verlaten.

Met andere woorden: Een westerling die er een goedkope Thaise levensstijl op na houd moet ongeveer drie jaarsalarissen van de gemiddelde Thai onaangeroerd op zijn bankrekening hebben staan. Onroerend goed, meestal op naam van de echtgenoot, telt niet mee!

John is niet het enige slachtoffer nu er steeds strenger wordt gecontroleerd en ook opgetreden. Ik hoor van vrienden uit de Isaan dat de immigratiedienst regelmatig cafés en restaurants binnenvalt die door expats goed worden bezocht. Het word er niet vriendelijker en gemakkelijker op. Daarom zijn er al heel veel expats verhuisd naar omringende landen die een wat zachter visumbeleid hanteren.

Zelf hebben wij ook voor aanvang van deze reis visumproblemen gehad. Kosten? Meer dan € 600,- verloren aan vluchten en hotels. Het zal voor ons ook wel weer een tijdje duren voordat wij Thailand met een visum zullen bezoeken. Het gewone visum, voor 30 dagen, is het enige waar we nog gebruik van zullen maken. Er zijn genoeg mooie landen waar we gratis 90 dagen mogen verblijven!

Met deze problematiek in mijn achterhoofd bepakken we de motor en nemen we afscheid van Sisaket. Een slaperige stoffig stadje midden in de Isaan. We proberen ook deze keer weer de drukke hoofdwegen te vermijden. Helaas lukt dat in deze omgeving niet altijd. Er stromen namelijk nogal wat kleinere rivieren door dit gebied die met een brug overspannen zouden moeten worden. Het is veel te kostbaar om elke tien kilometer de rivier te overspannen! De gemakkelijkste oplossing voor de Thaise overheid is dan om het verkeer maar enkele tientallen kilometers om te laten rijden. 

Na een kilometer of veertig zijn we eindelijk verlost van de drukke wegen. Het wordt allemaal wat veiliger en gemoedelijker voor ons. We zijn er samen nog niet helemaal uit hoelang we bij Prayun zullen blijven. We dachten eerst aan een nachtje maar uiteindelijk praten we nu over twee nachten. Voor ons maakt het allemaal heel weinig uit. We hebben nog tien nachten in Thailand en waar we die doorbrengen is niet meer belangrijk. Pattaya is uitgestorven dus daar gaat onze voorkeur zeker niet naar uit. 

We rijden en rijden door een oer Thais en ook wel erg saai landschap. Ik kan aan alles merken dat we allebei wel klaar zijn met deze rondrit op de motor en dat er ons nog maar weinig kan interesseren. Na al die kilometers hebben we het allemaal wel een beetje gezien! Toch stoppen we af en toe bij een tempel om een foto te nemen of gewoon in de schaduw te pauzeren. 

Het is warm en stoffig. De oneindige rijstvelden van de Isaan liggen klaar en wachten op de komende regen zodat er weer rijst gepland kan worden. Voor nu spelen stofduivels op de velden en zij zuigen met hun slurven het stof op om het later weer in de wind los te laten. Op alles ligt een dikke laag rood stof.

Zodra de motor is afgezet is het stil op de rijstvelden. Er zingt geen enkele vogel en er kwaken geen kikkers. Daarvoor moet eerst de regen komen. Iedereen hoopt dat de regen dit jaar in overvloed komt want de droogte van de afgelopen jaren heeft in de plaatselijke reservoirs tot record lage waterstanden geleid. Het gaat er niet over dat er minder water uit de lucht valt maar vooral dat het waterverbruik in Thailand met de welvaart enorm is toegenomen. Twintig jaar geleden had iedereen enorme aardewerken kruiken naast het huis staan om het regenwater op te vangen. Die voorraad water was dan voldoende om het gezin door het droge seizoen heen te loodsen. Nu vertrouwd iedereen op de waterstraal die door de zwarte waterleiding uit de betonnen straat omhoog komt. 

De GPS brengt ons zonder problemen naar het lege huis van Prayun en John in Bua Yai. Het is er stil, heel erg stil. De jongens van Prayun zijn vertrokken naar de stad waar er voldoende (onderbetaald) werk is. De achterdeur is niet op slot en in de tuin wachten de twee honden op ons, Blondie en Leo. Ze slaan niet aan omdat wij bekende gezichten zijn. Niet veel later verschijnt Prayun die het zichtbaar moeilijk heeft met deze voor iedereen onrechtvaardige situatie. Zeker zij is het slachtoffer van de regels die door de militaire regering zijn aangepast.

Ons gesprek verloopt moeizaam, het stokt steeds en word al snel emotioneel. Wij weten allemaal diep in onze ziel dat de kans dat het probleem word opgelost zeer klein is. Hoe oneerlijk dat ook voor alle betrokkenen is! Verdriet en ongeloof waart rond in het lege huis. Het is stil zonder John! We missen zijn rollende lach en zijn grappen. De gesprekken achter het huis in de koelte van de avond, ze zijn allemaal verstomt en tot geschiedenis verworden.

Prayun is zichtbaar blij en opgelucht met onze financiële bijdrage voor twee nachtjes. Sinds John is vertrokken heeft het hele gezin moeite om het hoofd boven water te houden. De tien jaar oude verlichting in de keuken heeft het ook nog begeven. Ik denk daar niet over na. Ik spring op de motor om in Tesco/Lotus te gaan kijken voor een vervangende ledverlichting zodat we vanavond in ieder geval niet in het donker hoeven te eten.

Later die middag zal ze op de markt in Bua Yai inkopen gaan doen voor het avondeten. Wanneer ze terugkomt met drie plastic tassen vol met lokale heerlijkheden heb ik de nieuwe verlichting al gemonteerd. Ze is zichtbaar blij dat er weer een beetje licht is in de duisternis. 

Thais eten bij Prayun is een feest. Authentiek Thais eten dat iets minder pittig is dan gewoonlijk maar toch nog voldoende bijt heeft om de Thaise pittigheid van drie rode pepers van een restaurantmenu te halen. Ik blus de vlammen in mijn mond met een paar ijskoude beer Leo en zoek rond half negen onze kamer op. Hier op het platteland liggen de meesten om negen uur op bed en staat de volgende dag om vijf uur weer op. Het is voor ons ook een kleine verschuiving van ons dagelijks ritme.

Om precies zes uur schalt er op deze zondagochtend muziek uit de luidspreker naast ons raam. Gevolgd door een korte toespraak van de burgemeester over de belangrijkste zaken in het dorp voor de komende week. Ik zet mijn MacBook aan en sluip naar de keuken om een pot verse koffie te zetten. Nog een dagje en dan beginnen we aan onze laatste etappe van onze motorreis. Maar voor vandaag heb ik toch nog wel het een en ander te doen.

Eenmaal terug op de kamer stort mijn wereld helemaal in. Ik heb een bericht uit Zaltbommel dat de gemeente Zaltbommel al mijn argumenten van tafel heeft geveegd en door middel van een zware juridische regel onze tweestrijd heeft beëindigd. Ik glijd met de snelheid van een achtbaan in een depressie! Onze reis is in een fractie van een seconde van erg leuk naar verschrikkelijk afgegleden. De onmacht over de onrechtmatige macht van de fascistische lokale overheid.

“Wanneer je het er niet mee eens bent dan ga je maar naar de rechter!”

Galmt er door mijn hoofd. Als volwassen mensen communiceren met de lokale overheid, in dit geval de gemeente Zaltbommel, kan niet meer. Zij zijn slechte verliezers. Ik ben verlamt. Ik kan niet meer schrijven en zelfs mijn ontbijt smaakt me niet meer. De hele dag lig ik op bed om onze juridische mogelijkheden te onderzoeken. Tevergeefs, ze hebben ons in een financiële houdgreep. Gelukkig gaan we over een week naar huis en kan ik proberen te redden wat er te redden valt. 

Prayun kookt voor de laatste keer een avondmaaltijd die in het beste Thaise restaurant niet zou misstaan. Het is stil aan tafel. Ik heb mijn eigen problemen en het lijkt dat iedereen zich realiseert dat het zeer waarschijnlijk is dat wij hier, in dit huis, voor de laatste keer met elkaar aan tafel zitten. Het is een treurig einde aan wat een mooie reis zou kunnen zijn geweest. Morgen naar de laatste halte voor Pattaya!