Japan: Instant Noedels

Osaka (Cote House) 406), woensdag 21 februari 2024

De titel van mijn weblog is duidelijk! Het is niet elke dag feest wanneer je onderweg bent. We zijn nu voor een keer aanbeland bij de “Troubles” uit de titel. Het is altijd jammer wanneer je tijdens je vakantie van drie weken met slecht weer of ziekte wordt geconfronteerd. Geloof me? Het is ook jammer wanneer je voor een langere tijd op reis bent. Tenslotte is een reis niet anders dan een kralenketting van zelfstandige vakanties aan elkaar geregen. En die laatste vijf letters van het laatste woord van de vorige zin zeggen alles: Regen!

Bij regen heb je drie opties:
1. Bier drinken.
2. Een rustdag met veel schrijven en slapen.
3. Een museum bezoeken.

Vandaag kiezen we voor de laatste optie.
Na een eenvoudig ontbijt van oud witbrood met een gebakken ei en een paar plakjes ham, gecompleteerd met een beker hete koffie, stappen we naar buiten in een wereld die weer een stuk kouder is dan gisteren. Er zit volgens de weervoorspelling de komende dagen slecht weer, met veel regen, in de lucht. Dat zal ons niet stoppen om van ons bezoek aan Japan een succesvol bezoek te maken.
Na een korte wandeling door een lichte motregen naar het Osaka-Namba Station, een korte reis met de Osaka Metro en het laatste stuk met de trein naar Station-Ikeda stappen we de regen in. Nou ja, het is meer een natte, maar tegelijkertijd ook een onaangename, wind in. Direct buiten het station staan de richtingsborden die je naar het “Cupnoodles Museum” leiden. Het is ons meteen duidelijk dat alle mensen die met ons uit de trein zijn gestapt, inclusief een grote groep schoolkinderen met gele hoedjes op, naar het Noedels Museum op weg zijn.
Na enkele honderden meters lopen we, voor de schoolgroep met de gele hoedjes uit, in een stevige pas tegen het “Cupnoodles Museum” aan. Voor het museum staat het standbeeld voor “Momofuku Ando”, een Taiwanese immigrant. Taiwan werd lange bezet door Japan van 17 april 1895 (Meiji kalenderjaar 28) tot 25 oktober 1945 (Shōwa kalenderjaar 20).
Op dit moment besef ik me terdege dat er maar heel weinig uitvinders/ontdekkers zijn van voedingsmiddelen die de wereld zo ingrijpend hebben veranderd. De uitvinding/ontdekking van instant noedels is een van die zeer weinige. Wie eet die snel bereide hartige sliertjes in een smakelijke soep niet?
Lyka richt mijn aandacht op een putdeksel naast het museum. Zelfs de putdeksels zijn versiert met het oorspronkelijke logo van de “Nissin Cup Noodles”.
Zodra we het museum hebben betreden, en de laatste druppels van onze jas af hebben geschud, worden we naar een balie geleid. Het is meteen duidelijk dat de toegang tot het noedels museum gratis is. En dat is altijd fijn, ook aan de andere kant van de wereld. Een gepersonaliseerde verpakking van de wereldberoemde “Nissin Cup Noodles” kost 500 yen (€ 3,10).
Wat een mooi stukje Japanse marketing!
500 yen toegang tot het museum en een gratis gepersonaliseerde verpakking van de wereldberoemde “Nissin Cup Noodles” klinkt heel anders maar is in principe hetzelfde. Denk daar maar eens over na?
In een schuurtje, zoals deze replica van het origineel, achter zijn kleine woning in Osaka-Ikeda werkte “Momofuku Ando” een jaar lang, dag en nacht, totdat hij zijn idee en recept voor een lang houdbare en smakelijke instant ramen-noedels had geperfectioneerd.
Zelfs de inrichting is helemaal zoals in het oorspronkelijke schuurtje. Hier is (wereld)geschiedenis geschreven! Er wordt in 2024 meer dan honderd eenentwintig miljard keer heet water op instant noedels geschonken! Dat zijn nog eens getallen!
Het is allemaal begonnen in 1958 en op vandaag de dag zijn er ontelbare variaties en smaken te koop over de hele wereld.
Zo weet ik zelf nog goed dat ik vijfentwintig jaar geleden voor het eerst in Zuid-Oost Azië in aanraking kwam met het fenomeen instant noedels. Het was in een woord “Fantastisch” te noemen. Snel, goedkoop, smakelijk en overal om je heen eenvoudig te verkrijgen. Iedereen om je heen at ze en zelfs in restaurants stonden ze gewoon op de menukaart.
Na ruim acht maanden in Azië was mijn thuiskomst in Nederland in september 1999 een koude douche. Alles wat de afgelopen maanden zo vanzelfsprekend voor je was is plotsklaps in rook opgegaan. Gelukkig zijn instant noedels in tientallen smaken en variaties nu ook in Nederland te koop. Wij eten ze wekelijks wanneer we in Nederland zijn en met voorkeur de dikke Koreaanse, en vooral de pittige en de zeevruchten, variaties.
Wachtend in de rij totdat we onze gepersonaliseerde verpakking van de wereldberoemde “Nissin Cup Noodles” uit een automaat kunnen kopen passeren verschillende interessante wetenswaardigheden over de instant noedels.
Zo had de Japanse astronaut “Soichi Noguchi” zijn eigen voorraad “Nissin Cup Noodles” bij zich tijdens zijn ruimtereis in 2005 met de Space Shuttle.
De opengewerkte beker “Nissin Cup Noodles” laat duidelijk zien dat er ook over de inhoud is nagedacht. Het grote open reservoir onder de noedels zit er niet voor niets. De zwaardere verzadigde noedels zakken langzaam naar de bodem en drukken de overgebleven vloeistof door de noedels omhoog. Zo ontstaat er een homogene soep en blijven de gevriesdroogde ingrediënten mooi op de bovenkant liggen en worden niet te zacht.
Ik kijk mijn ogen uit naar de kudde bezoekers om ons heen in dit museum. Er moeten duizenden mensen per dag door deze zaal lopen. Dat het “Nissin Cup Noodles” populair is mag duidelijk zijn omdat er bij de automaat waar de bekers, inclusief een tijdelijk plastic deksel voor 500 yen worden verkocht, een groot papier hangt met de mededeling dat het maximum van 3 bekers per persoon streng word gehandhaafd. Verbaasd kijk ik om heen en zie meer dan genoeg volwassenen met maximale drie bekers onder de arm.
Onder begeleiding worden we naar een tafel gebracht waar speciale viltstiften klaar staan, voedselveiligheid is belangrijk, om de beker van een persoonlijke noot te voorzien. Er liggen geplastificeerde vellen met voorbeelden van het eendje dat als logo wordt gebruikt. Er wordt overal aan de tafels serieus gekleurd en getekend. Ons bezoek aan het “Cupnoodles Museum” is tot nu toe zeker een enerverende ervaring.
Wanneer het versieren van de beker klaar is word het tijd is om de beker te laten vullen in de “Cup Noodles Factory”. De schoolkinderen met de gele hoedjes hebben ons ingehaald. Stapje voor stapje schuifelen we naar het vulstation van de “Cup Noodles Factory”.
Als eerste gaan de noedels in de beker. Maar het gaat precies andersom dan je denkt! De beker wordt ondersteboven op de noedels geplaatst waarna de gevulde beker op de bodem wordt gezet.
Eerst wordt het poeder voor de bouillon in de beker geschept. Er zijn de volgende vier smaken: Varken, kip, zeevruchten en groenten. Daarna mag je vijf gevriesdroogde ingrediënten kiezen om de inhoud compleet te maken.
Als laatste wordt de beker nog verpakt in een dun polyester krimpfolie. Dat zit er niet voor de show maar heeft als doel om te voorkomen dat de deksel niet ongewenst loslaat en de kwaliteit van de inhoud achteruit holt of bederft.

Terwijl Lyka het tasje staat op te pompen kijk ik verbaasd naar de tot de laatste zitplaats gevulde tafels om de bekers te kleuren naar je eigen artistieke wensen. De volgende groep schoolklassen is gearriveerd en de kinderen hebben het zichtbaar naar hun zin.
Op weg naar de uitgang worden we langs een opsomming van allerlei wetenswaardigheden en de geschiedenis van de “Nissin Cup Noodles” geleid.
Een interessante wetenswaardigheid is dat er in het begin de “Nissin Cup Noodles” alleen vanuit verkoopauto’s werd verkocht. En het was geen massavoedsel voor de arme bevolking maar een kostbaar luxe product voor de rijkere middenklasse. Wie zou dat vandaag de dag denken nu je voor een euro enkele pakjes instant noedels kan kopen bij elke willekeurige winkelketen in Nederland?
Momofuku Ando was een man met een visie en een groot hart. Hij was ook filantroop en heeft veel van zijn vermogen gedeeld met de arme bevolking van Japan.

Wijze woorden van een groot man en visionair…. Momofuku Ando.

Onze fascinatie voor de Japanse putdeksels begint een obsessie te worden? Nee, niet echt maar de Japanse cultuur is er wel een om lief te hebben. Zonder enige multiculturele vervuiling van buitenaf. Dat laten ze in Japan echt nooit gebeuren!

In de trein zijn we omringt door gelijkdenkende met opgeblazen plastic tasjes van het “Cupnoodles Museum” en ook de schoolkinderen met de gele hoedjes zijn aan boord. Lyka en ik zitten nog na te gloeien en na te genieten van deze leuke informatieve en bijzondere regenachtige ochtend in het museum.
Hoe kun je een zo'n leuke ochtend beter beëindigen dan met een dampende schaal verse ramen noedels in een ondergronds restaurant in de “Namba Walk”? Lyka kiest voor de soep en ik voor de droge versie. Het smaakt nog beter dan het er uitziet!
De rest van de dag brengen we wegens de onophoudelijke regen op de kamer door, nagenietend en de foto's opnieuw bekijkend. Een magnetron maaltijd met Japanse gehaktballen voor twee personen. Het is voldoende, we willen niet teveel eten. Morgen een rustdag? Dat hangt van Pluvius af!

Japan: Een gouden vogel van een bankbiljet

Osaka (Cote House) 406), zaterdag 17 februari 2024

De rivier is een natuurlijke grens die de stad Uji letterlijk en figuurlijk doormidden snijd. Voor mij is het ook de grens tussen de twee verhalen over deze mooie 17 februari in Japan. Tussen de beide oevers ligt een eiland, het is me niet duidelijk of dit eiland kunstmatig of natuurlijk is. Zoals de grens tussen veel zaken in Japan moeilijk is te onderscheiden.
Het eiland in de rivier is een verademing, een oase van rust zonder rondslingerend afval en graffiti op de monumenten en publieke kunstwerken. Waarom kan het niet overal ter wereld zo schoon op straat als in Japan zijn? Het is ook een uitgelezen moment om te genieten van het laatste broodje dat we uit de Life Supermarkt hebben meegebracht en een klein flesje warme groene thee uit een verkoopautomaat. De winterzon schijnt uitbundig en de koelte aan het einde van de winter bevalt me prima. Na een kwartiertje gaan we de volgende brug over naar de andere oever van de Uji rivier.

Het eerste waar we op de andere oever tegenaan lopen is een ijskoopman die natuurlijk het Matcha ijs verkoopt. Zoals in de trein belooft koop ik voor Lyka een Matcha ijsje dat ze met veel smaak opeet. Ik vindt het ijs zelf ook erg lekker omdat de licht bittere theesmaak niet wordt gecamoufleerd met grote scheppen suiker. Japans eten en drinken is erg gezond en met liefde bereid.
De zeer fijn gemalen groene Japanse thee is overal in het straatbeeld aanwezig. Bijna alle winkels die passeren verkopen etenswaren en/of dranken waar de matcha thee een belangrijk ingrediënt van is. Het grootste raadsel van deze dag uit bestaat voor mij ook nog steeds. Groeit hier in Uji ook Matcha thee of worden de gedroogde blaadjes hier alleen maar verwerkt. Tot nu heb ik nog geen antwoord kunnen vinden maar dat ondermijnt geenszins de geweldige ervaring in dit beroemde stadje van de groene thee.
Dan is het tijd voor een van de andere belangrijke redenen waarom we naar Uji zijn gereisd. De “Byodo-in” is een van de oudste en belangrijkste Boeddhistische tempels van Japan.

De tempel Byodo-in is oorspronkelijk gebouwd in 998 tijdens de Heianperiode. Het gebouw was toen een villa voor Fujiwara no Michinaga, een van de machtigste leden van de Fujiwarafamilie. De villa werd in 1052 door Fujiwara no Yorimichi omgebouwd tot tempel. Het bekendste gebouw van de tempel is de fenikshal (鳳凰堂 hōō-dō) of de Amitabhahal. Deze is gebouwd in 1053. Het is het enige originele gebouw dat vandaag de dag nog overeind staat. De overige tempelgebouwen sneuvelden tijdens een burgeroorlog in 1336.

De entree voor dit heilige gebied met haar tientallen gebouwen en museum is ongeveer € 3,70 voor een volwassene. Wat kost het rijksmuseum ook alweer? O ja, € 23,50! In Japan gaan ze anders met hun cultuur en geschiedenis om! Daar is het voor iedereen toegankelijk en gepensioneerden en schoolkinderen mogen heel vaak gratis naar binnen. Het ontbreken van hekken en bewaking zegt genoeg over de eerlijkheid van de Japanners.
Als eerste bezoeken we de bijgebouwen en ook hier heerst die serene (innerlijke) rust die in Japan zo vanzelfsprekend is. Ik mijmer weg in mijn gedachten en droom dat we volgend jaar weer in Japan zijn. Het is hier gewoonweg in een woord: ‘fantastisch’.
Het belangrijkste gebouw van het tempelcomplex is “de Feniks Hal”. In een gepaste stilte schuifelt de stroom bezoekers tegen de klok in rond het paviljoen. Er is een mogelijkheid om ook het interieur van de hal te bezoeken maar dat is een extra entreebewijs en een lange wachttijd. Dat eerste is nog wel te doen maar dat wachten zie ik toch als een vermijdbaar tijdverlies.
We bekijken het paviljoen van alle kanten voordat we het Byodo-in Museum bezoeken. In de klimaat gecontroleerde omgeving bekijken we ook in stilte de originele eeuwenoude schatten uit de Feniks Hal. In en om de de hal zijn er kopieën geplaatst zodat de eeuwenoude originelen geen verdere schade oplopen.
Bij de ingang van het museum staat een duidelijk bord dat fotograferen verboden is. De Japanners, onderdanig vanuit hun cultuur en filosofie, houden zich daar dan ook strikt aan. Het gehoorzamen werkt aanstekelijk voor een van nature opstandige Westerling als mijn persoon. Het kost me geen enkele moeite om mijn iPhone 13 Pro Max in mijn borstzak te houden. Gehoorzamen is aanstekelijk in deze oosterse cultuur.
We vervolgen het rondje om de Feniks Hal midden in de vijver en komen bij een vreemd tafereel. Eer staan Japanners selfies te maken van de Feniks Hal met een bankbiljet in de hand. Ik zoek in mijn broekzak naar het bundeltje bankbiljetten maar ik kan op de bankbiljetten niets bijzonders ontdekken.
Onopvallend schuif ik wat dichterbij en zie dat het biljetten zijn van 10.000 yen, ongeveer zestig euro, die ze omhooghouden. Maar wat is daar dan zo bijzonder aan?
Het zijn de twee vergulde vogels op het dak van de Fenikshal! Het gebouw is zo belangrijk voor de Japanse cultuur en samenleving dat het zijn weg heeft gevonden naar een afbeelding op het bankbiljet van 10.000 yen.

Maar niet alleen op het bankbiljet! Onderzoek wees uit dat het ook de beeltenis is op het onbeduidende koperen muntje van 10 yen.
Een laatste blik over mijn schouder en een laatste foto van de indrukwekkende Feniks Hal. Wat is het toch mooi wanneer een volk trots is op hun cultuur en elke besmetting van buitenaf resoluut afwijst! Ik zou hier kunnen leven.
We zijn nog geen vijf minuten verwijderd van het Byodo-in tempelcomplex en de volgende verrassing staat ons alweer te wachten. Een groep Japanners komt op ons af en een vriendelijke dame vraagt in goed Engels of we toeristen zijn. Ik heb het al eerder vermeld dat westerlingen op veel plaatsen in Japan erg zeldzaam zijn.
Ik beantwoord ontkennend en vertel haar dat we reizigers zijn. Toeristen maken georganiseerde rondreizen en daar houden wij niet zo van. Wij houden ervan een land, haar bewoners en cultuur zelf te ontdekken. Mijn antwoord tovert een brede glimlach op haar mond en ik zie in haar ogen een glinstering van plezier.
‘Wilt u meewerken aan een interview voor ons TV-station? Wij maken een programma over buitenlandse bezoekers van Japanse bezienswaardigheden.’
Ik heb er geen bezwaar tegen en het is voor mij is een verschijning op TV ook een nieuwe ervaring. Ik moet wel eerst een verklaring ondertekenen zodat alles ook juridisch waterdicht is.
In een ruim kwartier beantwoord ik een handvol vragen over Uji en Japan in het algemeen. De vrouw, die de vragen stelt, de cameraman en geluidsman staan te gniffelen bij elk antwoord dat ik geef. Mijn antwoorden en acteerwerk vallen in de smaak van het filmteam. Nadat ze mij uitgebreid hebben bedankt gaan we weer verder. Richting het treinstation omdat onze mooie dag in Uji er bijna op zit.
De straat blijft omzoomt met winkels vol met Matcha producten. Voordat we voor de laatste keer de rivier oversteken richting het JR treinstation blijven we nog even staan bij het standbeeld van “Murasaki Shikibu”

Murasaki Shikibu (Japans: 紫 式部) (circa 973 – circa 1014 of 1025) was een Japans schrijfster, dichteres en hofdame aan het keizerlijk hof tijdens de Heian-periode. Ze is vooral bekend geworden als vermoedelijke auteur van Genji Monogatari ('Het verhaal van prins Genji'), dat ze in het Japans schreef tussen circa 1000 en 1008. Dit is een van de vroegste en meest beroemde romans uit de geschiedenis.
Haar werkelijke naam is onbekend, hoewel sommige geleerden veronderstellen dat haar voornaam Takako was (van Fujiwara Takako). Volgens haar dagboek kreeg ze aan het hof de bijnaam "Murasaki" ("paars"), naar een personage in Genji Monogatari. "Shikibu" verwijst naar de positie die haar vader bekleedde in het departement voor ceremonies: shikibu-shō.

In Japan is alles schoon en zonder graffiti. Hoe dat komt? Daar kan ik alleen maar naar gissen want de Japanse samenleving is nog steeds ondoordringbaar gesloten.
In de trein terug naar Osaka laat ik alle indrukken van vandaag in mijn gedachten nog een keer de revue passeren. Wat was het een heerlijk uitstapje vandaag met ook nog eens mooi weer om de hele dag buiten door te brengen.
We proberen te overleggen wat we morgen gaan doen. Lyka is niet onder de indruk en wil graag een rustdag op de kamer doorbrengen. Laat dat nu precies het tegenovergestelde zijn van wat ik graag wil gaan doen. Ik wil blijven bewegen en ontdekken.
Ik koop bij de 7-11 nog drie blikken bier en het mag duidelijk zijn dat ik er niet helemaal bij was met mijn gedachten. Op de kamer trek ik het blik open en tot mijn grote verbazing komt bijna de hele bovenkant van de deksel los. Met grote ogen staar ik naar de schuimende witte bierkraag in het halve liter blik. De drinkervaring is hetzelfde als drinken uit een glas, rare jongens die Japanners!
We staan er financieel weer een klein beetje beter voor en daarom besluiten we om een keer wat uitgebreider te gaan eten. Tijdens de vele wandeling in de omgeving van ons hotel heb ik “PIZZERIA 8” ontdekt op loopafstand. Het is een gezellig en knus restaurant dat wel wat duurder is dan de meeste Japanse restaurants maar verandering van spijs doet eten. We gaan voor de pizza met eendenborst en de wat meer klassieke pizza peperoni.
Het smaakt ons geweldig en de ijskoude pul bier spoelt alles goed weg. Helaas krijgen we het niet helemaal op en na een vriendelijk verzoek worden de restjes van de pizza in aluminiumfolie verpakt. Dat is morgenvroeg in ieder geval mijn ontbijt. We zijn er nog steeds niet uit wat we morgen gaan doen maar dat kan heel snel veranderen.