De gemoederen liepen gisteren op Facebook weer hoog op nadat de eerste cruciale wedstrijd was geëindigd in een discutabele overwinning voor Feyenoord. Feyenoord, Ajax en PSV zijn in den lande het sterkst vertegenwoordigd maar in de omgeving van hun stadion hebben FC Twente, AZ ’67 en Vitesse Arnhem een ook niet te verwaarlozen aanhang.
‘Maar hoe kom je als kind tot de beslissing voor welke voetbalploeg je bent?’
Je ouders, broers en de rest van je familieleden en kennissen in je omgeving hebben natuurlijk de grootste invloed. Wanneer je vader je elke week meeneemt naar de kuip en als een aap verkleed met alle rood-witte attributen die er naast het stadion te verkrijgen zijn dan is de keus voor jouw al gemaakt.
In mijn eigen geval was het gelukkig gemakkelijker!
Ik kom niet uit een voetbal gezin maar in het jaar 1969 stond een dijk van een elftal aan het begin van een grootse Europese voetbalrevolutie. Een nieuwe spelmethode bedacht door een geniale trainer, Rinus Michels, de architect van het totaalvoetbal en de bedenker van de buitenspelval.
Het Ajax van 1968-’69 bleek helaas - na achtereenvolgens: 1. FC Nürnberg (Duitsland), Fenerbahçe SK (Turkije), SL Benfica (Portugal) en Spartak Trnava (Tsjechoslowakije) - een maatje te klein voor het catenaccio - Catenaccio is een van origine Italiaanse speelstijl in het voetbal. Catenaccio, het Italiaanse woord voor 'grendel', werd voor het eerst gebruikt door het Internazionale van coach Helenio Herrera, omstreeks 1963. Het is een combinatie van een verdediging van vier mandekkers in lijn ondersteund door een libero, in Nederland ook wel 'laatste man' genoemd - van het oppermachtige AC Milan.
Trainer Rinus Michels: Gert Bals (c); Wim Suurbier (sub 46' Bennie Muller), Barry Hulshoff, Velibor Vasović, Theo van Duivenbode; Ton Pronk, Henk Groot (sub 46' Klaas Nuninga); Sjaak Swart, Inge Danielsson, Johan Cruijff, Piet Keizer.
Maar de toon was gezet en het Nederlandse voetbal zou in de jaren daarna een hoofdrol spelen op het internationale toneel. Er werden na de verloren finale van Ajax in het Estadio Santiago Bernabéu te Madrid maar liefst 4 Europacup 1 trofeeën door Nederlandse voetbalploegen op een rij gewonnen waarna er in de finale voor het wereldkampioenschap in Duitsland van de gastheren werd verloren.
In 1969 verscheen de SRV wagen voor het eerst in het Nederlandse straatbeeld. De rijdende kruidenier bracht de boodschappen bij de klanten thuis. Geen gesjouw met zware tassen en zeurende en jengelende kinderen! Niet dat de rijdende kruidenier helemaal onbekend was want er reden tienduizenden kleine kruideniers met volkswagen en Ford Transit busjes door Nederland maar de net opgerichte SRV (Samen Rationeel Verkopen) voegde aan het assortiment verse zuivelproducten toe die vanuit een koeling werden verkocht.
Feyenoord was aan een mooie serie wedstrijden in de Europacup 1 bezig en Ajax verloor de halve finale - van de latere winnaar van de Jaarbeursstedenbeker - Arsenal. De teleurstelling van de uitschakeling duurde niet lang want Ajax werd in 1970 landskampioen.
Een goede marketingtruc werd toegepast en alle moeders van Nederland kochten na al het zeuren van hun kinderen hun boodschappen in de SRV wagen, plakten de zegeltjes en een volle spaarkaart gaf recht - met bijbetaling van Fl 11,25 - op een pyjama van je favoriete voetbalclub, Ajax of Feyenoord. Een flink bedrag want een liter melk kostte nog geen 30 cent per liter.
Ik kan me de pyjama nog goed herinneren! De consumenten werden in die tijd overspoeld met het nog niet zo lang geleden voor massaproductie beschikbaar gekomen Dralon, een plastic uit de acryl groep dit tot een wonderstof kon worden geweven of gebreid. Een Dralon product was makkelijk te wassen en vertoonde bijna geen slijtage.
Het was een onding! Het kleefde aan alle kanten aan je lichaam en ik vraag me nu ook nog steeds af hoeveel kinderen er blijvende littekens van hebben opgelopen wanneer de hoogst vlambare pyjama in de fik vloog. Jawel, het waren nog de tijden van kolen en petroleum kachels in de huiskamer en de keuken.
De verloren finale van het jaar ervoor was diep weggestopt in het duistere geheugen van de Nederlanders. Nederland was eindelijk van het juk van de tweede oorlog verlost. Er was een tijd van overvloed aangebroken. De mensen kregen het steeds beter en konden steeds meer, onzinnige, producten consumeren. Bijna iedereen van mijn vrienden koos voor de Feyenoord variant want een winnaar heeft altijd veel vrienden.
Maar zelf koos ik voor het Ajax tenue! Een keuze gemaakt op gevoel en respect! Er groeide iets moois in Amsterdam. De weg naar de verloren finale had ook haar tol geëist in de vaderlandse competities. Ajax stond aan het einde van het seizoen met lege handen.
Na dat verloren seizoen 1968/69 en de pyjama actie van de SRV-man maak ik de balans op:
Ajax Amsterdam:
Wereldbeker - 1972, 1995
Europacup 1/UEFA Champions League - 1971,1972,1973, 1995
Europacup II - 1987
UEFA Cup - 1992
Europese Supercup - 1972, 1973, 1995
Landskampioen - 1970, 1972, 1973, 1977, 1979, 1980, 1982, 1983, 1985, 1990, 1994, 1995, 1996, 1998, 2002, 2004, 2011, 2012
KNVB beker - 1970, 1971, 1972, 1979, 1983, 1986, 1987, 1993, 1998, 1999, 2002, 2006, 2007, 2010
Johan Cruijff Schaal - 1993, 1994, 1995, 2002, 2005, 2006, 2007
Natuurlijk heeft Feyenoord Rotterdam ook sinds 1970 niet stil gezeten:
Wereldbeker - 1970
Europacup 1/UEFA Champions League - 1970
Intertoto Cup - 1973
UEFA Cup - 1974, 2002
Landskampioen - 1971, 1974, 1984, 1993, 1999
KNVB beker - 1980, 1984, 1991, 1992, 1994, 1995, 2008
Johan Cruijff Schaal - 1991, 1999
Tja, het was maar een keuze van een negenjarig jongetje uit een arbeidersgezin. Over joden had ik nog nooit gehoord maar ik wilde zeker niet bij de groep meelopers horen die de kampioenen aanbaden.
En nu ik dit langzaam nalees schiet me het altijd en overal bruikbare citaat van de èchte Feyenoord supporter binnen: ‘Maar wij waren de eerste!’