Singapore (Hotel Bencoolen) 3504), zondag 5 maart 2023
Het is vreemd om ’s morgens hele stukken blauwe lucht en de zon te zien. Het lijkt dat ik de juiste datum heb gekozen voor ons uitstapje van vandaag!
Het ontbijt in Hotel Bencoolen is opnieuw een mengeling van oosterse heerlijkheden en westerse bijzaken. Je hoort ons niet klagen want het smaakt allemaal uitstekend. Zeker met onze eigen beker verse koffie er naast. Het ontbijt is in ieder geval voldoende om de ochtend door te komen en het is niet al te druk in de ontbijtruimte voor de receptie.Vandaag bezoeken we het “Changi Chapel and Museum”. Enkele dagen geleden heb ik op het internet toegangskaarten gekocht. Ook dat lijkt het nieuwe normaal te zijn geworden. Op heel veel plaatsen kun je niet zomaar verschijnen en achteraan de rij aansluiten voor de bezichtiging van een museum. Er moet op voorhand op het internet een kaartje worden gekocht voor een bepaald tijdraam en mocht je te laat zijn dan is dat heel jammer. Ons tijdraam voor de bezichtiging vandaag is tussen 11:30 en 13:00. Alleen dat al vergt een gedegen planning omdat het voormalige krijgsgevangenenkamp in een verre uithoek van het eiland Singapore ligt.
We verlaten ruim op tijd het hotel. Het weer is nog steeds goed en we kunnen weer een beetje genieten van de zon. Het is in ieder geval voor nu belangrijk dat we in “Tampines MRT” komen om daar vandaan een bus te nemen die ons bij het museum afzet. Op de brug over de “New Bridge Road”, op weg naar de ondergrondse, zie ik een dubbeldekker met het nummer 2 onder ons door rijden en bij de bushalte stoppen. Het kraakt in mijn hoofd als de radertjes beginnen te draaien. Bus nummer 2? Die stopt toch ook voor het museum? Ik neem de roltrap naar beneden en kijk meteen op de informatieborden van de bushalte en ja hoor, bus 2 stopt tegenover onze bestemming.
In de volgende dubbeldekker met nummer 2 vinden we een plaatsje op de bovenste etage op de tweede rij. We hebben een prima zicht op het zeer veranderde Singapore op weg naar het museum. Reizen met de bus duurt een stuk langer, er zijn veel meer haltes, maar het heeft voor mij de voorkeur boven de ondergrondse. Een mol is tenslotte bijna blind. We passeren hotels, waar we in het verleden hebben overnacht, en restaurants waar we wel eens hebben gegeten. Toch passeren we een punt dat ik me in een andere, een nieuwere, wereld waan.
We rijden door een islamitische wijk vol met moskeeën maar zonder die lelijke luidsprekers op de minaretten. Geluidsoverlast wordt hier niet getolereerd! Het nieuwe India met overal markten en mobiele tenten die in gereedheid worden gebracht voor een Hindoe feestdag. Een snelle blik op mijn horloge maakt me een beetje zenuwachtig, het is al na elf uur en er is nog steeds geen zicht op de “Changi Chapel”! Toch arriveren we ruim binnen het tijdraam dat op onze kaartjes staat. We zijn niet de enige bezoekers, er stappen nog acht (blanke) toeristen uit voor een bezoek aan het museum.
In de aanloop naar onze reis naar Singapore, en deze excursie in het bijzonder, heb ik het boek “Rattenkoning” (King Rat) van “James Clavell” gelezen. Lang geleden heb ik de indrukwekkende zwart/wit film ook al gezien. Natuurlijk zijn we allemaal bekend met de “Dodenspoorlijn” tussen Thailand (Siam) en Birma. De film “The Bridge on the River Kwai” heeft ook bijgedragen aan de bekendheid van de onmenselijke ontberingen van de krijgsgevangenen tijdens de aanleg van de spoorweg. Wat velen niet weten of vergeten is dat de grond die we straks gaan bezoeken een doorgangskamp was voor veel jonge mannen naar hun dood in de Thaise en Birmese jungle.
Vanaf het moment dat de krijgsgevangenen hier arriveerden had het dagelijkse leven nog maar een doel: ‘OVERLEVEN!’ Het boek beschrijft de vervaagde verhoudingen tussen de gewone soldaten en officieren tot in het kleinste detail. Het culturele onderscheid tussen de soldaten van de vele verschillende landen. Er was nog wel sprake van enige hiërarchie maar tegelijkertijd waren alle gevangen gelijk en moesten ze op elkaar vertrouwen en kunnen bouwen om te kunnen overleven.
Dit is mijn tweede bezoek. De sleutelhanger van de Nederlandse vlag, als eerbetoon aan de gestorven landgenoten, hangt sinds dat bezoek aan de voorkant van mijn rugzak.
Er is een wolk voor de zon gekropen die langzaam druppels loslaat. Alsof de hemel nog steeds huilt over de dood van zoveel onschuldige mannen en vrouwen.
Binnen heerst er een griezelige, maar respectvolle, rust als in een graftombe. Af en toe hoor je een verre voetstap als van een geest.
Er is een cel bewaard gebleven uit het oorspronkelijke gebouw. Een onmenselijk beeld behalve wanneer je als Japanse, of Koreaanse, gevangenisbewaker aan de andere kant van de deur stond en door een van de twee luikjes naar binnen keek.
Het is de taak van iedere krijgsgevangene om het de vijand zo moeilijk mogelijk te maken. Informatie vanuit, en naar, de buitenwereld te smokkelen. Mensen worden vindingrijk wanneer ze de vrijheid word ontnomen. Een morse code zender in een luciferdoosje!
In moeilijke tijden verbroedert het geloof. Er waren verschillende gebedshuizen in het gevangenenkamp. Een van die gebedshuizen was voorzien van muurschilderingen gemaakt door een krijgsgevangene, Stanley Warren.
Het mag verbazingwekkend zijn dat in een van de muurschilderingen wordt gevraagd om vergiffenis voor de meedogenloze en onmenselijke Japanse en Koreaanse bewakers!
Het verhaal van “Changi POW Camp” wordt duidelijk in woord en beeld gebracht. Soms met een actieve voorstelling met geluid en bewegende videobeelden. Ik ben blij dat Lyka ook duidelijk zichtbaar onder de indruk is. Ondanks dat zij zelf uit het verre oosten komt is de tweede wereldoorlog in het “Pacific Theater” voor velen onbekend. In Nederland zwijgen we het conflict dood omdat de zwarte bladzijden van het communistische Indonesië niet (meer) mogen worden geopend en gelezen.
Dan staan we buiten! Oog in oog met de kapel. Het is me niet geheel duidelijk of het nog de originele kapel is of een kopie. Wat ik me wel herinner is dat er in het verleden enkele keren per dag “the Last Post” op een klaroen werd geblazen. Dat indrukwekkende moment uit het verleden kan ik me nog goed herinneren.
Het (geel)koperen kruis dat voor op het altaar is gemaakt door een gevangene uit de huls van een scheepsgranaat. Een schitterend stukje huisvlijt. Gemaakt met een minimum aan gereedschap omdat dat nu eenmaal door de Japanse bezetter was verboden. Gereedschap was gevaarlijk.
We laten het verleden voor wat het is en keren terug naar het heden. Ik kijk een laatste keer over mijn schouder. Het is treurig te noemen dat er tegenwoordig nog maar zo weinig bezoekers komen naar dit indrukwekkende monument. Vooral omdat we leven in moeilijke tijden en oorlogen weer genormaliseerd zijn. Het doel van de oorlog heiligt alle middelen. Vooral de jongeren zouden daar eens goed over moeten nadenken!We kiezen ervoor om ook de bus weer terug te nemen naar de stad. We hebben immers geen haast en gaan kijken of we in “Geylang”, het nieuwe “China Town” iets bijzonders kunnen eten.
En dat lukt! Bij een Chinees Koffiehuis in “Geylang” komen we uit op varkenspoten in zwarte azijn en een droge noedels met groente. Samen minder dan € 10,-! Het smaakt ons uitstekend. Na het eten springen we opnieuw op een dubbeldekker en gaan rusten op de kamer. Het was een indrukwekkend maar ook vermoeiend bezoek aan het museum.
Om half zes wil Lyka alweer op stap om foto’s te gaan maken bij de Marina Bay. Het weer is vandaag anders en ze draagt andere kleding. Soms wordt ik wel wat moe van die honderd plus foto’s die ik per dag van haar moet maken. Maar ja, ze gaat ook met mij mee naar plaatsen die haar niet kunnen interesseren. Dus het moet maar.
De bronzen beelden aan de rivier zijn nog net zo indrukwekkend als bijna vijfentwintig jaar geleden. Die beelden geven duidelijk aan dat alles in Singapore is gepland en doordacht. Daar kunnen de planners van de chaos in de Randstad nog heel wat van leren! Helaas zal dat niet gebeuren want hoogopgeleide randstedelingen zijn nu eenmaal het intelligentste ras op de hele wereld!
Mijn aandacht wordt getrokken door twee kleurige dansende poppen op een muurtje. Het lijkt wel een marionettentheater! Aan de andere kant van het muurtje wordt ik geconfronteerd met de werkelijkheid. Het blijken twee meisjes uit Myanmar in een kleurige klederdracht te zijn. Helaas willen ze niet samen voor mij poseren. Ik heb ook wel een idee waarom. Vrijheid is op deze oorlogszuchtige aarde geen vanzelfsprekendheid!
In de schemering maak ik de mooiste foto’s omdat ik dan nog niet tegen de beperkingen van mijn camera ben aangelopen. Iconisch Singapore gevangen in een foto met mijn lieve mooie vrouw.
